صفحه 1:
صفحه 2:
-
Se jase = نشود.بار استاتیکی میتواند بصورت کشد ie
شی, خمشی, پیچشی و یا ترکیب آنها باشد.
eo (1"3111116) يا تخريب ميتواند بصورت جند تكه شدنء تغییر شکل دائمی و
یا هر نوع نقصی که قطعه را از انجام وظیفه مختل کند.
#در این فصل توجه به امکان پیش بینی خرابی (شامل اعوجاج و یا جدالی در قطعات)
تحت اعمال بارگذاری استاتیکی می باشد.
7 اتکی نش فوج وه در سل اب وله میتی oh oP
ميانكين استحكام قطعه داشته باشد. 3 ۳
H.Biglari-Tabriz university
صفحه 3:
استحكام استاتیکی
#طراح در طراحى يك قطعه جديد بايد به انبوهى از نتايج آزمايشهاى استحكام مواد
برگزیده دسترسی داشته باشد,
#در حالت ايده آل آزمايش بايد بر روى قطعه با همان ابعاد و ش كل واقعى و فرايئند
ساخت. و با همان شرایط کاری و بارگذاری واقعی صورت پذیرد. تا اسستحکام واقعی
#هزینه جمع آوری چنین اطلاعات گسترده ای قبل از پروسه طراحی تنها وقتی توجیه
دارد که بحث خطر جانی انسان و يا تولید بسیار انبوه آن قطعه مطرح باشد. زیرا
هزینه ها تقسیم بر تعداد ناچیز ميشود.
#به عنوان مثال. بخچالها قابلیت اطمینان بالایی دارند. زیرا قطعات آنها که به تولید
انبوة مى رسندة در حين ساحت بطور كامل تست
H.Biglari-Tabriz university 3
صفحه 4:
#با توجه به امکان انجام تست. ۴ استراتژی در طراحی وجود دارد:
۱
خرابی قطعه موجب خطر جانی میشود و یا قطعه در تعداد بسیار انبوه تولید میشود.
لذا انجام تست در جریان طراحی و ساخت توجیه پذیر است.
تولید قطعه به اندازه ای است که انجام برخی از تستها امکان بذ
تعداد قطعات تولیدی آنقدر کم است که انجام تست توجیه اقتصادی ندارد و يا
برای طراحی آنقدر کم است که نمیتوان زمانی برای انجام تستها در نظر گرفت.
قطعه قبلا طراحی» ساخته و تست شده و نثایج نارضایت بخش بوده است. حال زايد
بررسی در جهت یافتن مشکل, رفع عیب و بهبود طراحی صورت پذیرد.
H Biglari-Tabriz university
صفحه 5:
در اکثر موارد طراحی در استراتژی سوم هستیم. در این حالت اطلاعات مربسوط بسه
استحکام تسلیم» استحام نهایی, درصد کاهش سطح مقطع. درصد ازدیاد طول و ... را
میتوان از منابع 1
بی شک این اطلاعات کلی و محدود میباشند.
#سوال این است که چگونه میتوان از اين اطلاعات محدود در طراحی قطعه تحت
بارگذاری استاتیکی یا دینامیکی, حالت تنش دو بعدی و سه بعدی, در دمای بالا و
asl, قطعات بزرگ و کوچک استفاده کرد؟
یافته معتبر بدست آورد.
#جواب این سوالات در تئوریهای خرابی داده ميشود.
H Biglari-Tabriz university 5
صفحه 6:
تمركز قنش
© تمركز تنش يك اثر موضعى و محلى است.
#اكر يك قطعه شكل يذير (011616) در معرض بار استاتیکی باشد. اعمال بار
میتواند سبب تسلیم در نقاط موضعی تمرکز ت د. از طرفی تسلیم موجب کرنش
سختی و افزایش استحکام تسلیم در نقاط موضعی تمرکز تنش ميشود.
#لذا قطعه شکل پذیر میتواند بار استاتیکی را با وجود تسلیمهای موضعی, بدون آنكه
تسلیم کلی در آن روی دهد» Jord کند.
#به همین دلیل در بارگذاریهای استاتیکی ضریب تمرکز تنش در مواد شکل پذیر برابر
واحد در نظر گرفته میشود البته به شرطی که شکست ترد در قطعه روی ندهد.
©
تعریف ضریب تمرکز تنش هندسی یا تلوری:
6ل عور
5١ ts? nom ۶ تصصير
max
H Biglari-Tabriz university 6
صفحه 7:
41 2م
#در مواد ترد. تغيير شكل يلاستيك وجود ندارد و اثر تمركز تنش موجب شروع
شكست در نقاط تمركز تنش و به تبع آن در كل قطعه ميشود. لذا بكاركيرى ضريب
تمركز تنش لازم است.
یک قاعذه استفناه در این مورد» مواد تردی اننت که cello LIS ناپیوسگیهای ریز
داخلی هستند که باعث تمركز تنش بسیار بدتر نسبت به ناپیوستگیهای هندسی می
H Biglari-Tabriz university 7
صفحه 8:
#قالب گیری با ماسه ایجاد حباب هوا یا بخار آب داخل قطعه میکند. و یا ساختار دان»
ای چدن دارای پولکهای گرافیک است که استحکام پایینی دارند و در جریان انجماد
توليد ترك ريز ميكنند.
#در جريان كشش جذنء استحكام بدست آمده ذر بركيرنده تمامى تمركز تنشهاق
ذاتى ميباشد. لذا ديكر نيازى به استفاده از ضريب تمركز تنش +1 نيست.
یکی از مهمسترین منابع در مسورد ضرایب تمرکز تدش مربسوط ب ای
1 است که شیوه بکارگیری ضریب تمرکز تدش به شکل فعلی را
پیشنهاد نمود.
برای محاسبه ضریب تمرکز تنش از روش فوتوالاستیسیته و یا المان محدود استفاده
ميشود.
H Biglari-Tabriz university
صفحه 9:
2 wR
Ale saps
*آزمایش کشش ساده یکی از آزمونهای ساده در مکانیک است. بارگذاری تک محوره و تنش و
كرنش در راستای طولی قابل اندازه گیری هستند. در نقطه شکست عاملی خرایی چیست؟
تدش بحرانی. کرنش بحرانی؛ انرژی کرنشی بحرانی
تئوریهای خرابی پاسخ این سوال را میدهند.
© یک تلوری خرابی واحد و جامع که پاسخ گوی تمامی خواص مواد و حالات تدش باشد.
وجود ندارد.
#رفتار فلزات به دو دسته شكل يذيرو ترد تقسيم ميشود.
#در مواد شكل يذير (6,<0.05).: استحكام تسليم مشخص و استحكام كششى و فشارى
ale
#در مواد ترد (0.603)>ع). دارای استحکام نهایی کششی(,,5) و فشاری(,,٩) متفاوت
H Biglari-Tabriz university 9
صفحه 10:
و 2
أخواج تنوریهای خراپی
#مواد شکل پذیر (معیار تسلیم)
(Maximum Shear Stress-MSS) معیار حداکثر تتش برشی .١
۲ معیار انرژی واپیچش يا اعوجاج (Distortion Energy-DE)
Ductile Coulomb-Mohr-DCM 3
racture-ciSs les) #مواذ ترد
(Maximum Normal Stress-MNS) Ju. #حداكثر تنش
Brittle Coulomb-Mohr®
Modified Mohr®
H.Biglari-Tabriz university 10
صفحه 11:
a
۳ ١ eon gs SIS oot!
#طبق این تئوری "تسلیم زمانی روی میدهد که حداکثر تنش برشى در قطعه برابسر یا
بیشتر از حداکثر تنش برشی در نمونه تحت تست کشش با همان جنس در زما
تسلیم شود*
به این معیار ترسکا (1۳850) یا (31165)) نیز گویند.
یاری از تئوریهای خرابی بر مبنای نتایج تست ساده و مهم کشش می باشند.
"#وقتی یک باریکه از مواد شکل پذیر تحت کشش قرار می گیرد.
خطوط لغزش در زاویه زاویه تقريبى "45 شكل ميكيرند. اين خطوط لغزش
شروع پدیده تسلیم میباشد.
در نقطه شکست. خطوط شکست نیز در زاویه تقریبی "43 مشاهده ميشود.
از طرفی تنش برشی در زاویه "45 حداکثر است. لذا ايده اين تئورى مطرح
گردید.
صفحه 12:
#تلوری 1۷155 قابل قبول ولی در پیش بینی خرابی محتاطانه است.
#در تست کشش ساده 62/۸۸ و حداکثر تنش برشی در زاویسه "45 برابسر
cul Ting, =O/2 لذا حداکثر تنش برشی در نقطه تسلیم یا استحکام تسلیم برابر
0:55 و9 است.
#در حالت تنش سه بعدی, چنانچه تنشهای اصلی را 0 << فرض کنیم.
حداکثر تنش برشی 2/(و01-0) یویر می باشد. لذا طبق تئوری 1۷15 تسلیم
وقتی روی میدهد که:
y
2 2 0 O03 < بر
max
#با احتساب ضري إيمثى «طبق معیار یا داریم:
= ۳
۳۸ >
Tam رو 9 9 =
H Biglari-Tabriz university 12
صفحه 13:
یکی از حالات بسیار رایج در طراحی, حالت
صفحه ای (دوبعدی) میباشد. فرض
که تنشهای اصلی ,»<,) باشند. تنش اصلی سوم در صفر است. لذا ۳ حالت امکان
وقوع دارد:
١ (0<و6,<0) در نتيجه (03-0 , 04> 61) و معیار تسلیم ,0,25
۲ (,6,<0<0 در نتیجه (03<0 ر 010 و معیار تسلیم ,5 < ,6-0
۲ (,0< 6 < 0 در نتیجه (,03<0 , 6120 و معیار تسلیم ٩5 < ,6
در صفحه تنشهای اصلی Ce ar (Og, Og) بالا بصورت سه خط مشخه , مشهند.
.١ فرض كنيد كه نقطه 8 در شکل بیانگر حالتی از تدش یک
المان باشد. اگر بار المان افزايش یابد. تتشهای اصلی در راستای م
خط 08 افزایش می یابند تا به مرز تسلیم در نقطه 9 برسد.
لذا حاشيه ايمنى طراحى برابر است با 01/08>-12 35
<
H.Biglari-Tabriz university 13
صفحه 14:
ay AY أفرذى آمو هاج یا واپیچش
#طبق اين تثورى "تسليم هنكامى رخ میدهد انرژی اعوجاج بر واحد حجم قطمه از
انرژی اعوجاج بر واحد حجم نمونه تحت آزمایش کشش يا فشار با همان جنس در
زمان تسلیم فراتر رود.*
#نظریه انرژی واپیچش زمانی شکل كرفت كه مشاهده شد مواد شكل يذير تحت تنش
هیدرواستاتیکی (تنشهای اصلی برابر) دارای استحکام تسلیم به مراتب بالاتری نسبت
به قطعه تحت کشش ساده می باشند.
#لذا تسلیم به نوعی به زاویه واپیچش المانهای تحت تنش مربوط ميشود.
#المان تحت تنشهای اصلی (,0 << ,0) را میتوان بصورت مجموع تنش نرمال
هیدرواستاتیکی (09(/3 + و0 + ,0)رم0) و تنشهای واپیچشی در نظر گرفت.
تنشهای هیدرواستاتیکی صرفا باعث تفر
واپیچشی صرفا باعث اعوجاج المان بدون
حجم المان بسدون اعوجاج و تنشسهای
H Biglari-Tabriz university 14
صفحه 15:
۶0.227
(0) Tania tresses
(6) Hydrosmic component (¢) Distromal component
انرژی کرنشی بر واجد حجم در کشش ساده برابر 1106/2 اسست. در حالت تدش
سه بعدى بحت اثر تبشهاى تزمال اصلىء انرزى كرنشى ورابر مقدار زیر
(يعيت + يعرى + ره حت u
#با در نظركيرى رابطه تنش و كرنش و جايكذارى آن در رابطه بالا انرژی کرنشسی بر
حسب ترمهای تنش بصورت زیر بدست می آید: (ود سوه - )یله
Woe, +00,+00,)| يوم نه ]ردن Volo, v0,- v0) = يه
=Vplor- vo,- vo.) ره
#انرؤئ كرنشى درحالث تتشن dy cast ly cee
ap 2v) عطق = u, >),04= 03= ,0= ,0(
H.Biglari-Tabriz university 15
صفحه 16:
#در تست کشش ساده (0)عرهعره :)02٩,
#لذا طبق معیار 10۳ تسلیم زمانی روی میدهد که انرژی اعوجاج در جسسم بیشستر از انرژی
اعوجاج تست کشش ساده شود:
= 0,) +0, na) lee a 2S,
ZS, 4 #معیار بالا در حالت کشش تک محوره (00و0و0 ,6 ) تبدیل میشود
#سمت جب معادله بلا از جنس تنش است. لذا به آن تنش موثر. معادل, منفرد یا ون مایسز
گویند. von Mises)
a
| ,6 ديه )+ ليه -يت)+ ره مك
2
H Biglari-Tabriz university 16
صفحه 17:
#لذا تسلیم وقتی روی میدهد که ,5 < 0 باشد.
#در حالت تدش صفحه ای با تنشهای اصلی (0<20 ,و00 ,020. لذا تتش ون مایسز
بصورت زير میشود: = 9 3 ۱
O40, +0,|? =S, - | 0
که بیانگر یک بیضی چرخیده در صفحه (,0,,0) است. ملاحظه میشود که معیار ۷158" نسبت به 1۴
محتاطانه تر است.
#در حالت عمومى تنش سه بعدی, تنش ون مايسز بصورت زیر است:
در شكس تاق ض لوهسو كسك وير ماه ره - | کت
به تثورى د ال روا يوج ون واي ده
برشىء تلوری تنش برشی هشت وجهی نیز گویند.
* Pane soar ine ny =e, =#)
صفحه 18:
cl هیدرواستاتیکی (,م) در نظر بگیربد. در صفحه تنث
( ,1 رو ,و67) بصورت صفحات مورب یک هشت وجهی می باشد.
در این صفحات تنش برشی نیز اثر می کند که به آن تنش برشی
اتن وجهی گویند. اين تنش برشی بصورت زیر بدست می آید:
2
2 = (- 0,3 +,- 0) +(,- 04) |
"#طبق تلوری تنش برشی هشت وجهی, "خرابی زمانی در قطعه روی میدهد که
تنش برشی هشت وجهی بزرگتر از تتش برش هشت وجهی نمونه تحت تست کشش
ساده در زمان تسلیم باشد.*
در تست کشش cole تنش برشی هشت وجهی در زمان تسلیم بصورت زیراست:
2 : :
(o,- 0,) +, oat +(0,- 0) 25, روشاه =
H.Biglari-Tabriz university 18
صفحه 19:
مامل اختلات محیار "MSS, DE
تنش در تست کشش ساده را در نظر بگیرید. در تلوری 1۷155 از تدش Sh aie
نرمال موجود در زاویه "45 صرف نظر میشود. در حالیکه اين تدش نرمال برابر 0
P/(ZA) بوده و از جنس تنش هیدرواستاتیک نیست. در این حالت بارگذاری
تنش هيدرواستاتيك برابر (2/)348 ميباشد. آم لام
لذا صرف نظر از اين قسمت تنش كه تاثير در اعوجاج المان دارد. باعث اختلاف معیار ,1۷155
1015 شده است.
#در حالت بارگذاری تدش برشی خالص. بنا بر نظریه 1018 نقطه تسلیم بصورت زیر است:
,20.5775 و < ,2 ,5= [a2]?
بعتی امتتحکام برشی طبق معیار 139 SDE. 1 سیر 0.38 2488
H.Biglari-Tabriz university 19
صفحه 20:
تس
مزیت نظریه آنرژی alvcal
#طبق نظريه 01 ميتوان بيجيده ترين حالت تنش سه بعدى را تنها با يك تنش
معادل به نام ون مايسز جايكزين كرد و با مقايسه آن با استحکام تسلیم قطعه. پی به
احتمال تخريب ذر قطعه برد.
© تثورى انرزى وابيجش براى حالت تنش سه محوره هيدرواستاتيكى هيج خرابى بيش
بينى نمی کند و با تمامی داده های مواد شكل يذير در تطابق كامل است. لذا بوفور
در طراحی مواد شکل پذیر کاربرد دارد. 1
Cav
H Biglari-Tabriz university 20
صفحه 21:
تنوری كولمب-و -مور Gla نواه شگل يدير
همه مواد دارای استحکام فشاری و کششی برابر نيستند. به عنوان مثال استحکام
فشاری آلیاژهای ۰ استحکام کششی آن است. يا استحکام نهایی فشاری
چدن خاکستری ۴۳ برابر استحکام کششی آن است.
# در این قسمت به دنبال معیاری برای تسلیم مواد با استحکام کششی و فشاری متفاوت
هشیم
#نظريه مور بر مبنای نتایج ۳ آزمون ار و برش خالص(پیچش) میباشد. در
نظریه مور به دنبال مرز خرابی ۸21018 هستیم. ین مرز زوا خط راست نیست,
هر حالت aia GS بعدی متناطر با دایره مور خود استد بااعیور
ذايرة قور از اين هرزة در قطعه خرابى وی میدهد:
#در نظريه كولمب-مور كه به آن نظريه اصطكاك دروتى ,
نیز گویند. خط 26212 راست فرض ميشود.
H Biglari-Tabriz university 21
صفحه 22:
با این فرض تنها با دانستن استحکام تسلیم کششی در کشش ساده و استحکام فشاری
در تست فشارء میتوان هرز خرایی را ترسیم نمود (نيازى به تست برش نيست).
#حالت سه بعدى با تنشهاى اصلى (61202207) را در نظر بكيريد. تسليم
زمان آغاز ميشود كه بزركترين دايره مور به قطر (,6-,) به مرز مزبور مماس شود.
در اين سه دايره به مراكز پت),ون)رون) وجود دارند و مثلثهای متشابه ,019,6۲ لذا
BO, BC, BC BC =
OC,- OC, OC,- OC, 7
ae CC SBG =5f, , 00, =BC, =f, BG 0 oY OC, 9
failure line
زیر بدست می آید: رى رک ۰
H Biglari-Tabriz university 22
صفحه 23:
Glas eS es
#در حالت تنش صفحه ای با تنشهای اصلی (,<,0) شرایط تسلیم بصورت زیر میشود:
۱ (60,2<6<0) در نتیجه (03<0 , 601-60 و معیار تسلیم 6/5,<1
۲ (,6,<0<0) در نتیجه (ر03<6 , 0160 و معیار تسلیم 5,<1/و0 5اه
۲ (0< 6 < 0 در نتیجه (,03<0 , 010 و معیار تسلیم -5,<1/و6
7 در حالتیکه ضریب ایمنی در طراحی مد نظر باشد:
1 er
2 رگ & ۴
9 در بارگذاری تدش برشی خالص, با جایگذاری FT
در معیار تسلیم بالا استحكام برشی تسلیم رو = cede Tax
alge
5,2 کرک
yx
Spt مرگ
H Biglari-Tabriz university 23
صفحه 24:
بی مود شگل پذیر
اکنون به بررسی تلوریهای خرابی در پیش بینی درست خرابی میپردازيم.
#در شكل نتايج چندین آزمون برای ۴ نوع ماده شکل پذیر نشان داده شده است.
انتایج هر دو تلوری 1017 ,1۷155 بخوبی با نتایج تجربی همخوانی داشته و میتوانند
برای مقاصد طراحی بکار روند. هر چند. نتایج تست به نتایج انرژی اعوجاج نزدیکتر
)3,8 مما
است.
* استفاده از کدام تئوری به عهده طراح است.
تثوری حداکثر تنش برشی, تئوری ساده تر و
محتاطانه تر است. ولی فلسفه خرابی را در تثوری
آنرژی اعوجاج بهتر ميتوان تفسير كرد. 6
24 تمه قصب
صفحه 25:
#ولی برای استفاده از آن نیاز به نتیج ۳ آزمایش و سپس ترسیم گرافیکی برای یافتن
مرز تسلیم است که کار دشواری است.
بنابراین استفاده از توری کولمب-مور راه ساده تری است.
*#مثالهای کتاب حتما مطالعه شود.
H Biglari-Tabriz university 25
صفحه 26:
0-7 & وه و و
كغورى هد اكتر تنش فرفال براق مواد ترد
#طبق اين تثورى (1/1115) ” خرابى زمانى در قطعه روى ميدهد كه يكى از 7 تنش
اصلی عساوی با فراتر از استحكام ماده شود"
#در حالت تنش سه بعدى (,51<02<0) شرط خرابى بصورت زير ا
يرك -ك و© ۵ 2S, ,0
استحکام ald و فشاری (می بین5) بصورت اعداد مثبت نمایش داده مي
#در حالت تنش صفحه ای (,0,<0) معیار ۷115[ بصورت زیر میشود:
برگ -ک و0 OF ,0,25
#چنانه ضزیب اطمینان " در طراجي ویر نظر گرفته شوو, Sg
هط
تنش طراحی بصورت زیر است:
تثوری حداکثر تنش نرمال برای حالات تنش در ناحیه 3۷ نتایج
خوبی نمیدهد. لذا تئوری مناسبی برای مواد ترد نیست.
H.Biglari-Tabriz university 26
صفحه 27:
gl تغورى مور براى مواد ترد
© تكورى مور براى مواد ترد به دو صورت بکار میرود:
.١ تكورى كولمب-مور ترد (001110201-1/10121-8)01/1) 82116).
۲ تلوری اصلاح شده مور (Modified Mohr-MM)
#روابطى که در ادامة براى بيان اين تقوريها ارائه ميشوده بسراىحالت تنقن صفحه أى
بوده و شامل ضريب ايمتى طراحى © ميباشد.
H Biglari-Tabriz university 27
صفحه 28:
تغورى كولعب-مور ترد
#روابط همانند مواد شكل يذير است.
.١ (0<و6,<0) ومعيار تسليم ,ره
(ي6,<0<0) و معيار تسليم 1/12-.511 /وت-511 /إرى
۲ (,0< 6 < 0 و معیار تسلیم 62-51
H Biglari-Tabriz university 28
صفحه 29:
۳
ocd Gl og Gogh
این تنوزی برای تطابقبیشتر با نتایچ تجربی در ناحیه 1۷ اصلاح شله است.
| (20و0,2<0) معیار تسلیم —S3
= n
= Ss probed hes (IOB/OAI<1) 5 (GA>O20B) ¥
=
(S5- Se) 1 (ioB/oA1=1) 5 GA=O0=0B) ©
یرگید
۲ (08< 0۸ < 0 معیار تسلیم: رک
17
< و0
H Biglari-Tabriz university 29
صفحه 30:
#با آنکه در تئوری مور اصلاح شده. منطقه تسلیم در ناحیه 1۷ بازتر شده است. ولی
هنوز نتایج تست بیرون مرز خرابی قرار دارند.
#در اصلاحيه ديكر اين تلوری, مرز تسلیم بصورت یک سهموی بازتر در منطقه 7۷
مدل میشود و به نتایج تست نزدیکتر میشود که از ذکر خودداری میکنیم.
H Biglari-Tabriz university 30
صفحه 31:
5 ۳ 2 ¢
همع بندق تنوريقاق als مدان ترد
#معيارهاى براى تخمين خرابى مواد ترد (يا مواد شكل يذير كه در زير دماى كذار بصورت ترد
رفتار ميكنتد): ارائه گردید.
#در شكل زير نتايج باركذارى تنش دو محوره براى جدن كروه ١ به همراه مرز خرابى طب ق
تلوریهای مختلف نشان داده شده است.
> در ناحيه 1 تمامی تئوریها مرز تسلیم را یکسان و مطابق
با نتایج تست پیش بینی کرده اند.
7 در ناحیه 1۷ تئوری حداکثر تدش نرمال مرز تسلیم را
بزرگتر از مقدار واقعی پیش بینی کرده است که برای
مقاصد طراتی مناسب نس
25 eps
7 تلوری مور اصلاح شده بخوبی با نتایج تست همخوانی
دارد. تئوری کولمب-مور از همه تئوریها محتاطانه تر است.
یس سس
31 كنعو لصب تقرط ةق
صفحه 32:
انتخاب معیار طراحی
تس
در مواد شکل پذیر معیار خرابی برتر تشوری انرژ ی اعوجاج است. هرچند بسرخی
طراحان نظریه حداکثر تتش برشی را نیز به دلیل سادگی و محتاطانه بودن بکار
میگیرند.
#در موارد نادرى كه مر ج۹ است. نظریه کولمب-مور استفاده ميشود.
#در مواد ترد. نظریه اصلی مور بر طبق نتایج ۳ آزمايش كششء فشار و بيجش بهترين
نتيجه را ميدهده ولى اغلب به دليل سختى استقاده از آن؛ از روشهاق کوامبتصور با
مور اصلاح شده استفاده ميشود.
#موارد ذکر شده در فلوچارت زیر خلاصه شده است.
32
H Biglari-Tabriz university
صفحه 33:
Ductile behavior
Mod. Mote Brittle Coulomb-Mohr Ductile Coulom- Mohr
MM) (Bem) 00
Ea. (6-32) مق 63 Eq. (5-26)
Distortion-energy ‘Maximum shear stress
(DE) (Mss)
Eqs. (5-15) Fy. 5-3)
and (5-19)
H Biglari-Tabriz university 33
صفحه 34:
ee ا سب
او en, بسب اسه
طراحی با پذیرش آسیب (016760 810806 ): یعنی قطعه با وجود عیب در
آن. چه میزان عمر مفید خواهد داشت. در این فلسفه طراحی. قطعه با وجود داشتن
برخی نقایص هنوز امکان بهره برداری دارد.
ایده این فلسفه طراحی بر این مبنا میباشد که در قطعات پیش از شروع بکارشان
ترک وجود داشته و در طول بکارگیری آنهاء امکان رشد ترک وجود دارد.
تمرکز این فلسفه طراحی بر روی رشد ترک موجود در قطعه تا مرجله بحرانی اسست.
در این لحظه قطعه از سرویس خارج ميشود.
#ابزار تحلیل در این فلسفه طراحی مکانیک شکست الاستیک خطی (۳[۷ .1
ميباشله
وارسى و مراقبت براى تصميم بموقع جهت از سرويس خارج كردن قطعه قبل از
رسيدن ترك به مرحله بحرانى ضرورى است.
H Biglari-Tabriz university 34
صفحه 35:
a ۳
ol AL GA
# در این حالت. کاربرد ضریب تمرکز تنش به دليل شعاع بسیار کوچک نوك ترك و
بینهایت شدن ضریب تمرکز تنش عملی نیست.
© همجنين تنشهاى محلى نوك ترك بالا بوده و موجب تغيير شكل پلاستیک در نوک
ترك ميشود. ضريب تمركز تنش در جنين حالتى نتايج درستى ارائه نميدهد. لذا بايد
از ابزار دیگری به نام علم مکانیک شکست بهره گرفت.
#شكست ترد به شکستی گویند که در سطح شکست تغییر شکل پلاستیک رخ نداده
باشد. یکی از خطرات» شکست ترد
مواد شکل پذیر در دماهای
(زیر دمای گذار) و يا نرخ بارگذاری بالا
میباشد.
H Biglari-Tabriz university 35
صفحه 36:
eae کیت
#اساس مکانیک شکست بر مبنای کار آقای گریفیس (21110110)) در سال ۱۹۲۱ با بررسی
میدان تنش در نزدیکی یک ترک بیضوی شکل آغاز شد.
در ورق با ابعاد بینهایت که تحت تنش تک محوره قرار دارد. حداكثر تنش
تش مطابق شكل در
نقطه (28,0) روى ميدهد.
+ :( اه
"#در حالتیکه 80 ترک به شکل دایره و ضریب تمرکز تنث
جداول تمرکز تنش همخوانی دارد.
تنش پرایتر ۲ بدستت می آید کنهبا
#در ترکهای ظریف 9/370 و در اين حالت تنش حداكثر به للم
سمت بينهايت ميل ميكند. | ۰ |
#در عمل و مقياس ميكروسكوبيك. نوك ترك بينهايت تيز نبوده لجح > ]
و به علت تغییر شکل پلاستیک در نوک ترک تنش در نوك ترك ۱ اح |
محدود است. لا
5227522223
36
H Biglari-Tabriz university
صفحه 37:
داد که "رشد ترک وقتی روی میدهد که نرخ رهایی انرژی توسسط بار
از نرخ رهایی انرژی برای رشد ترک باشد.*
ae توک میتواند پایدار یا ناپایدار باشد.
طبق نظریه وی. ترک زمانی بصورت ناپایدار رشد میکند و موجب شکست در ماده
میشود. که تغییرات انرژی کرنشی بوجود آمده در جسم بر اثر رشد ترک» بزركتر از
اترؤى سطح ترك باشدر
#نتايج تجرى كار كريفيس به مواد ترد (شيشه) محدود بود و با نظريه وى همخوانى
خوبى داشت.
LIP در مواد شكل يذير علاوه بر انرژی سطح ترک انرژی مورد نیاز برای تغيير شكل
يلاستيك نوك ترك اضافه ميشود و نقش مهمترى نسبت به انرزى سطح ترك دارد.
H Biglari-Tabriz university 37
صفحه 38:
مودهای ترگ
#سه مود مجزا برای رشد ترک وجود داردد
.١ ميدان تنش كشث جب رشد ترک در مود [ یمنی مود بازشوندگی
opine Ss (Opening)
۲ به مود آآ مود لغزش (511011120) گویند که بر اثر تدش برشی داخل صفحه ای رشد
میکند.
۲ مود ]1 مود پاره گی (0611170) است که بر اثر تدش برشی خارج از صفحه روی
میدهد.
Mote 1 Mode Mode 1
مود غالب رشد تركه مود [ ست لذا (Ovening (ietine She) (Ouet Pam Shea)
در ادامه صرفا به اين مود پرداخته ميشود.
H Biglari-Tabriz university 38
صفحه 39:
#در مکانیک شکست میتوان نشان داد که در ورق با ابعاد بینهایت. اگر طول ترک 28
باشد. میدان تنش در المان 026077 در نزديكى نوك ترك به قرار زير است:
© Ki
0
3
٩
دوش ا) وه
3 Ki
oy = cos مه + ا sin 22
at. ۴ ره 2 ۶ 3
a thy = Ki sin o cos o 05 37
War 2 2 2
(for plane stress) تج
v(x +oy) (for plane strain) | &
#به بك[ ضريب شدت تنش (Stress intensity factor) در مود 1 كويند (با
شتباه تشودكه. در حالت'تقنان داذه شده بالا يصورت زير ا
1
ضريب تمركز
H Biglari-Tabriz university 39
صفحه 40:
#ضريب شدت تئش تابعى از هندسه: ابعاده شکل ترک و نوع بارگذاری است و در
حالت بصورت زیر است:
كلى بصورت 1 ۷۸ - 7۳
#مقادير 8 در جداول براى هندسه هاى و باركذاريهاى مختلف آمده است.
sis بو
[oe )
on
1 0
را
H Biglari-Tabriz university 40
صفحه 41:
عقر مك = - Fracture
-Foughness وقتى روى ميدهد كه مقدار ضريب شدات تنش مود 1.به
مقدار بحرانى (0,ك1) برسد.
#ضریب شدت تنش بحرانی جزء خواص ماده بوده و به جنس ماده, مود ترک فرآیند
ساخت. دماء نرخ بارگذاری و حالت تنش در نوک ترک بستگی دارد.
#به (Kio) چقرمگی شکست نیز گویند.
® چقرمگی شکست در حالت کرنش صفحه ای معمولا کوچکتر از چقرمگی شکست در
حالت تنش صفحه اى است. لذا جقرمكى شكست 3
براى مود 1 و بصورت كرنش صفحه اى تعيين ميشود. ات |
riz university 41
صفحه 42:
42
Sayin © شكست فلزات در محدوذة زير اسث:
200۱۳۰۰۷ ک ورگ > 20
در حالیکه چقرمگی شکست پلیمرها و سرامیکها در محدوده 5کمبک1ک 11
در فولاد ۴۳۴۰ به دلیل انجاک عملیات حرارتی خاص, استحکام تسلیم آن اذ
یافته (۱۶۰۰-۸۰۰ 1۷۳8) است. در حالیکه چقرمگی شکست آن از ۱۹۰ به ۴۰
کاهش يافته اشت.
#چقرمگی شکست برخی آلیاژها در دمای اتاق مطابق جدول است.
7و7 Material
الاق
mnt 2 455
۳ ۳ سس
0 3 778
Tian
وه ۳ سس
1035 هد
steel
$60 » 40“
isis © 0
2070 03 صرح
صفحه 43:
مه 2H
معيار ظر ررقن تکیت
#اولين مشكل در ييش روى طراحء آن است كه آيا شكست ترد براى قطعه مهيا است
يا خير.
#به دلیل تأثیر پارامترهای فراوان. جدول دمای گذار از نرمى به تردى براى مواد وجود
ندارد. لذا یک راه بررسی آن است که دمای کاری زیر دمای اتاق است یا خیر.
اه دقیق تر انجام تستهای آزمایشگاهی روی قطعه میباشد.
اهنمای دیگربرای بررسی امکان وقوع شکست ترد. نسبت استحکام تسلیم به
استحکام نهایی (,5,/5) است.
#اگر این نسبت زیاد باشد (نزدیکی استحکام تسلیم به نهایی» بیانگر کمی توانایی
جتب انرژی در ناحیه تغییر شکل پلاستیک و اجتمال شکست تره |
52
43
صفحه 44:
H Biglari-Tabriz university 44
صفحه 45:
8
Jl
# يك ورق فولادى بكار رفته در بدنه کشتی, به ابعاد ۱۲ « و ضخامت ۳۰ 1170 در
معرض بارگذاری تدش کششی تک محوره ۵۰ ۷102 دارای ترک مرکزی به طول
۵ ۳010 است. ضریب شدت تنش بحرانی (چقرمگی شکست) برابر ۲۸۳
Mpa.m°5
#آیا در قطعه شکست روی میدهد. اگر نه. در چه تنشی در قطعه شکست روی میدهد.
tat. Gul را با استحكام تسليم.مقايسه نماييد.
a, 2 65x40 =
A باعوهمرجوشک؟ 3 5 5x07 مور 9 d=b=>
K, =fovra =1(50), fe G23:do compe (pee
"۱
Hb
یمنی وروی نیتم هدر تدش :
H.Biglari-Tabriz university 45
صفحه 46:
۴ 0 قطعه دچار شکست ميشود. توجه شود که این تنش
۰ تنها ۸۳۷ تنش تسلیم است.
انکته مهم آنکه ضریب ایمنی در این حال برابر ۴.۸-۲۴۰/۵ نیست. بلکه بصورت زیر
است:
H Biglari-Tabriz university 46
صفحه 47:
ال
#يك ورق به يهناى 1.6 2 و طول 7.8 23 براى تحمل بار ؟ 1/111 انتخاب شده
است. بررسيها وجود ترك لبه اى به اندازه 7.17 11110 را در آن نشان ميدهد. ككدام
یک از آلیازهای تیتانیوم برای تحمل این بار با وزن کمتر مناسب است. ضريب ايمنه,
Materiel
۳7
اند
ور
111
* H.Biglari-Tabriz university 47
صفحه 48:
Ke. Kee
_*0_sog
K, llova Lina
این تنش بوجود آمده در دو آلیاژ را بررسی میکنیم:
K, =lloVza, n=
115
Mpa ۰-2732
(27<407)جل 1103
55
Ma 47 شم
(*27<00) 1.10.37
#ملاحظه میشود که در آلیاژ اول تنش مجاز شکست بزر؛
(۷۰۰) شد. لذا معیار طراحی تسلیم و ضخامت بدست آمده همان
اما در آلیاژ دوم تنش مجاز شکست. کوچکتر از تنش مجاز تسلیم (۷۹۶) است. لنا
طراحی شکست است و ضخامت ورق باید بر اساس معیار شکست محاسبه شود.
P ۳0 _
“We, 14(417)
H Biglari-Tabriz university 48
2:6 =6.84 mm