پاورپوینت تاريخ ادبيات (2) 180 اسلايد

صفحه 1:


صفحه 2:
تاريخ ادبيات (2) eee آشنا شدن دانشجو با تغییر و تحول ادب فارسي در ۳ | ie 2- دوره سلجوقي- سده ششم PROUT ‏ا ا‎ OES ae) OCOD SDL ed 

صفحه 3:
تاريخ ادبيات (2) Resta OPP ae ‏ا ا‎ 2 rare ke 000 ‏ا‎ APW grt Ss pC Ree IDLO ‏آنان‎ ESE Ronen 7 Dee RIP SCre MC Yer Seer e7. ۳" 3- وجود وزراي لايق و كاردان در دستكاه استبدادي 0 

صفحه 4:
تاريخ ادبيات (2) ا ل ا ل ا 7[ 2- تاثيريذيري ادب فارسي از ادبيات عرب رو ار دربارهاي غزنويان 

صفحه 5:
تاريخ ادبيات (2) **علت رواج شعر و شاعري در زمان محمود و جانشینانش eel 7 err Mol bts nS ST Be ‏مورد توجه غزنویان نیز واقع شد. بسياري از شاعران از‎ ‏مدح محمود به مال و منال رسيدند. تملق در اين دوره‎ ‎ne‏ كسترش شعر كرديد. 

صفحه 6:
تاريخ ادبيات (2) م | 1- شعر فارسي به مرحله والايي از كمال و استواري ‎peal)‏ 2- انواع شعر فارسي جز غزل به ويزه قصيده به اوج خود نزديك مي‌شود. ۱0 0 ۱ Oe PCIE] 

صفحه 7:
تاريخ ادبيات (2) *"ويزكيهاي نثر در دوره غزنوي ‎cdl) wee a al‏ ا قاد وب تثر مرسل معروه اس ا ل ل ‏3- لغات عربي در نثر اين دوره جز در مواردي خاص به كار ‎cul aid‏ ‎Po) eee CEE S| Fee Sos) ae toe See EEE 

صفحه 8:
تاريخ ادبيات (2) ا ل ا ‎Eva‏ ‎cermede cer oe‏ و ‎orc Pore Roeecds es)‏ ا ا ‎we TOE be‏ ‎Vans |v] Ree Wa wl Yee Sg Teer‏ 1 شاخه تقسیم شدند: ‎oral collet ‏2 دیالمه عراق و خوزستان و کرمان 

صفحه 9:
تاريخ ادبيات (2) ‎racy hs‏ ادبی ۳ 0۳0 01 بویه وضع ادبي ايران در حوزه حكومت اين دودمان نيز شبيه ‎STS)‏ ا ا ا 0 سيناء بيروني. صاحب بن عباد, بديع الزمان همداني در 2110 2 ‏ال ا ا ل‎ ms] e BS) آنار میب رداختید و هم به زان فارسی ‎ee‏ 

صفحه 10:
تاريخ ادبيات (2) *#* قالب‌هاي شعر در دوره غزنوي 1- قالب مسلط و تكامل يافته قصيده است 2- در مقدمه قصيدههاي اين دورهء تشبيب وتغزل به طور زيبابي مجال تجلي يافته است ۱ lw -3 SC bene sree eS CEN arene 

صفحه 11:
تاريخ ادبيات (2) pone ls بیشتر افراد خاندان زياري فاصل و دانش دولت و شاعر پرور بوده‌اند ا ا ا اا ا ل 6 دانشمندان معاشرت و مكاتبه داشت. در انشاي نثر عربي ا ل | 

صفحه 12:
تاريخ ادبيات (2) Pelee خسروي سرخسي و قمري گرگاني از شاعراني به شمار مي‌روند که قابوس را مدح کرده‌اند. عنصر المعالي ‎GIG Al erences‏ ارت اس ره ارت که کناب معروف قایوسنامه را تالف کرده است ويژگيهاي ‎pall‏ ادبي 0 ‎vl wol‏ 9 هم مشابه 

صفحه 13:
تاريخ ادبيات (2) *#فرخي سيستاني ۱9 eae ‏ل‎ Peed tae ‏هجري به دربار مجلل محمود غزنوي راه يافت.‎ 0 ا ا 0 اك بود. در دربار مسعود نیز- بر ا پدریان- تقربي داشت. اميرانء درباريان و نام داران نظامي و سياسي نيز ee 2 

صفحه 14:
تاريخ ادبيات (2) شیوه بیان فرخي 1- بهترين نمونه شاعران مداح است ا ا ‎Peer Spl evar‏ استوار ی اشتن است 3- مورد توجه فراوان سعدي در سهل و ممتنع سرايي 

صفحه 15:
تاريخ ادبيات (2) آثار فرخي از فرخي تنها ديوان قصايدش در دست است كه از نظر نمونه‌هاي وصفي يكي از غني‌ترین ديوان‌هاي شعر فارسي اسر 0 جنگ‌ها بح دیگر در دیوان فرخي آمده است. 

صفحه 16:
تاريخ ادبيات (2) 554 * عنصري ‎jl UWS‏ ا 2 ا سده ينجم 05 ‏ملك الشعرايي محمود و از ثروتمندترین چهره‌هاي روزگار خود است گذشته از آگاهي‌هاي فراوان از دقایق شعر. ‏اطلاعات فلسفي داشته است كه «حكيم عنصري» لقب 

صفحه 17:
تاريخ ادبيات (2) pe ‏ا‎ قصيدههاي عنصري هنرمندانه است. مجموعه خيالهاي شعري خود را از تصويرهاي رایچ عصر خویش و شاعران پیش از خود گرفته است. از صور خيال شعر عرب كمتر به كار برده است. ظاهر شعر او رنگ خلسني دارد. از دیگر ويژگيهاي شعر عنصري ‎endl 5G‏ ا ید سار هر 

صفحه 18:
تاريخ ادبيات (2) آثار عنصري کت ل ل محمود و يبسرش مسعود سروده شده است. غير از ديوان ‎NS op‏ 1- مثنوي شاد بهر و عين الحيات 2- مثنوي خنك بت و سرخ بت ‎ures)‏ ا 

صفحه 19:
تاريخ ادبيات (2) | شاعر بزرگ دربار فلك المعاني منوچهر بن قابوس که بعدها به دربار محمود غزنوي راه یافت, از برجسته‌ترین ساعران ادي فارسی اس که عفرس ب سرایسن لماه مدحي و تصويرگري طبیعت گذشته و در جواني فوت کرده 

صفحه 20:
تاريخ ادبيات (2) ا ا كت ا 2 ل 2- اساس شعرا و مبتني بر تشبيه و مقايسه و تمثيل است 3- از ويژگيهاي شعر منوجهري طرب و شادماني است كه موح مي‌زند 4- در ديوان شاعر طبيعت, كلهاي رنكين و مرغان نغمه 

صفحه 21:
تاريخ ادبيات (2) eee eS - در ديوان منوجهري زيباترين قصايد ادب فارسي را لت - كذسته از قصيده, مسمط نيز به ظاهر از ابداعات اوست - اكثر مسمطاط منوجهري خمريه است 

صفحه 22:
تاريخ ادبيات (2) سس وت Fe re erence rer err ears ‏مرنج. ناي كذرانده است. از شاعران تواناي زبان فارسي‎ ‏است.‎ ل ا ربز ار 1 كتابداري پرداخته است. 

صفحه 23:
تاريخ ادبيات (2) **آثار مسعود سعد ديوان مسعود سعد حدود 16 هزار بیت در قالب: قصیده, ۱ ‎ire‏ | ا ا ‎Prev] DEC St‏ است كه هنوز به دست نيامده است. حبسيات بهترين نمونه شعر 02 

صفحه 24:
ی ات( *#*تخصص و شیوه بیان مسعود سعد Oe CS eee AEP ener yearn ‏در زندانهاي يادشاهان غزنوي سروده است. در مدح راه‎ 6 از تعلیم اخلاق به ممدوح فروگذاري نمي‌کند. قدرت بیان .cuwl ‏آ‎ 

صفحه 25:
تاريخ ادبيات (2) **ابوسعيد ابوالخير از خانواده صوفي مشرب است که در نهایت عارفي بزرگ و مرشد كامل شد. از نخستين صوفيان شاعر به شمار ميرود. 0 ‏ل ا‎ 0 C SB 

صفحه 26:
تاريخ ادبيات (2) ا 0 007 ‎rurcenre aeve verre] TS‏ ا رت انديشه خود را در قالب شعر ریخته و از این حیث بر سنايي و عطار مقدم بوده است. در بستر بيماري از شيخ ‏پرسیدند که پیشاپیش تابوت تو از قرآن چه خوانند؟ 

صفحه 27:
)2( ‏زارت ادبيات‎ ‏و ادامه‎ 90 woes ror) io) | Been pe ROT Ks | Pe eC) A ‏بهتر از اين در جهان همي جه بود كار‎ ‏دوست بر دوست رفت يار بر يار‎ ‏آن همه اندوه بود و این همه شادي‎ ‏همه كفتار بود و اين همه‎ 1 کردار 

صفحه 28:
تاريخ ادبيات (2) 220 2 0 ‏ا ا ا‎ ١ ‏در دو كتاب كرد آوردهاند:‎ لا ارات ی ف كات انس ال ل رن ‎oe)‏ 2- حالات و سخنان شيخ ابوسعيد. كمال الدين محمد 

صفحه 29:
ار ۳2 00 eric شاعر, نویسنده, حکیم و عارف نیمه دوم سده پنجم ‎as Mer nCsS.‏ 1 | ‎SIT SEC pee] FM) Coe)‏ ۳ ROCIO eB ‏ا ا ا‎ CNC 

صفحه 30:
تاريخ ادبيات (2) 0 Perth شیوه بیان سنايي مبداً تحول بزرگي در شعر فارسي و ا ا 0 نت 20 راد اراد سا رل ‎Pn |) ee‏ ار ار عرفاني و ديني در شعر سنابي موج ميزند. 

صفحه 31:
تاريخ ادبيات (2) *“شهرت سنايي 22200 ‏ا ا ا ا‎ oe. ‏است:‎ اا ا ا اا ا ا ‎Peer‏ ‏كرديد 2- گردآوري و تدوین مسایل حکمي و عرفان که شعر یی رت ‎cn I‏ ل 

صفحه 32:
تاريخ ادبيات (2) 00 غير از ديوان قصايد كه از ير بارترين ديوانهاي ادب ‎teu! uw yls‏ 1- مثنوي حديقه كه مهمترين مثنوي او و از برجستهترين آثار ادب فارسي است. ‎Cuts 2‏ ا ال صل ادن جين ار 

صفحه 33:
تاريخ ادبيات (2) **رسايل كمال البلاغه نام مجموعه رسايل عربي شمي المعالي قابوس بن وشمگیر, مشهورترین امیر آل زیار است که خطي خوش داشته ‎PY pee mee)‏ است. 

صفحه 34:
تاريخ ادبيات (2) #ابوعلي يورسينا ال ل فلار طم ا 6 0 ‎ely‏ ل ‎alle fl lee iS cod)‏ ررك ایران بلکه يكي از بزرگترین دانشمندان جهان است. در ار لا را ار 

صفحه 35:
تاريخ ادبيات (2) 2 UI* ار ات ار از معروف‌ترین آنها كتابهاي قانون و شنا را مي‌توان بر شمرد. ‎Meera Rey oS‏ ل ان ‏است كه مراد از آن عقل فعال و ياري كننده صوفي زاهد 

صفحه 36:
تاريخ ادبيات (2) - ادامه پورسینا بیشتر كتابهاي خود را به زبان عربي نوشته , در ‎ore‏ ال ار طلکت کب م بان ری بر ال سین است. اشعار فارسي منسوب به او حدود 5 بيت است. 

صفحه 37:
تاريخ ادبيات (2) 2000 BLL رياضي دان؛ منجم, جغرافيدان: فيلسوف و سياح بزركق ل ا 0ك خوش درخشيد و به يكي از بزركترين رجال جهان ملقب كرديد. در سفرهاي هند محمود, همراه او بود. 0 ‏ا ا‎ ne CEy) خود ۳ از دست ۳ 0 

صفحه 38:
تاريخ ادبيات (2) ۳ ی را 

صفحه 39:
تاريخ ادبيات (2) را 1000 عنصر المعالي کیکاووس بن اسکندر بن قابوس بن و 0 0 ‎ae ner oe een oe‏ قابوسنامه. کتاب نثر مرسل زيبايي دارد که مي‌توان گفت: «مجموعه تمدن اسلامي ييش از مغول» را در بر مي کیرد 

صفحه 40:
تاريخ ادبيات (2) Bae aire eee باب‌هاي چهل و چهار گانه قابوسنامه به موضوع‌هاي متنوعي تقسیم شده است که از نظر تحقیق در اوضاع ‎eel eer GPE) hotles‏ رك لأف نهارت ا ا ا ل 0 ساده وروان است که ‎el op 29790 gla!‏ ضعيف ‎ogl>‏ 

صفحه 41:
تاريخ ادبيات (2) **تاريخ سيستان و نحوه نكارش آن 2 ‏ل ل ا‎ jl 1 ‏ا‎ Va] Reet TIC STE ‏ديكر نوين (اوايل سده هشتم) نوشته شده است. از ماخذ‎ ‏مهم تاريخ ايران است كه مطالب ادبي را نيز شامل‎ 

صفحه 42:
تاريخ ادبيات (2) **“هجويري و آثارش ا ا ل ل 0 2100 سده چهارم متولد شد این نویسنده پر کار که همه آثارش غیر از کشف المحجوب در زمان حیات مولف و بعد از آن ازميان رفتهاند. اين جهره نامدار نصوف در ربع جهارم سده ينجم در ‎seul ana‏ 

صفحه 43:
تاریخ ادبیات (2) 1 مهمترين كتاب جلابي هجويري است كه در جواب سوالاتي راجع به طريقت صوفيهء مقامات: مذاهب. مقالات . رموز و اشارات ايشان و بيان كيفيت محبت خداوند و احوال عقل و نفس و انواع حجاب‌هايي که در راه هست, نوشته ‎vl scuwl cou‏ 20 از ۱ 0۳ صوفیه 

صفحه 44:
(les els 200110016 اين اثر مهم توسط ابوالثاسم عبدالکريم هوازن قشيري از علما و نويسندكان و متصوفان سده ينجم هجري به عربي نوشته شده است. جامعترين و معتبرترين كتابي است كه از قدماي صوفيه در باب تصوف باقي مانده است. مشاهير و اصطلاحات صوفيه موضوع اصلي اين كتاب 

صفحه 45:
تاريخ ادبيات (2) *#نصراله منشي و سبک او Ree Ome pear Coco be برجستهترين نویسندگان 9 9۳ ايران در سده ششم است. سبك اين نويسنده بين بين و از عالي ‎Oe Re RL er ne oe‏ 001 ee 1 | 

صفحه 46:
۳ *#*انواع تحريرهاي کلیله 1- کلیله بهرام شاهي با ترجمه زيباي نصراله منشي 2 کلیله به نظم توسط قانعي توسي 3- انوار سهيلي بازنويسي توسط واعظ كاشفي ل 0 ل 

صفحه 47:
تاريخ ادبيات (2) **اوضاع سياسي و اجتماعي ايران در عصر سلجوقي و اتابكان 1- تاثير شكّرف در تاريخ سياسي ايران 2- گسترش قلمرو حکومت مركزي ایران به حدود شرق و غرب 1 Pes Res eee nS Teletype mresrre eo} 4 ظهور اسماعیلیان و کشته شدن نظام الملكت 

صفحه 48:
تاريخ ادبيات (2) 1 ‏ا ا ا ا‎ MCT Sie tics ‏روي كارآمد وزيران كاردان و قدرتمند جون:‎ -1 ‎les‏ ال نان ل ل دانش و ادب در ایران سلجوقي گردید. ‏ا ا ا ‎Prete Bt‏ ‏۳ اداري و تشكيلاتي به دست ایرانیان افتد. 

صفحه 49:
تاريخ ادبيات (2) 1 فرقهاي از شيعه به نام اسماعيليان كه از سده دوم شهرت یافته بودند 1 قرمطي, ملحد, عباحي, محبوس ... مي‌خواندند. اما نيروي ‎Bre ee‏ ا 272 ق‌ هی حارعی نی اسماعلان سمم ونده‌ای در او‌ضاع 

صفحه 50:
تاريخ ادبيات (2) #ظهور شعر عرفاني ا ا ا 1 2- به کمال رسیدن شعر عرفاني (به ویژه غزل) توسط سنايي و عطار 3- فراواني آیات و احادیث در شعر عرفاني این دوره را ارت رال که ارم رس عرای ات 

صفحه 51:
وق 1 بسياري از شاعران اين عهد دنباله سبك عنصري و فرخي را گرفته و تازگي‌هايي بر آن افزودند. این شاعران در خراسان و مشرق ایران مي‌زیستند انوري و امیر معزي از اين دسته‌اند. 

صفحه 52:
۳ #ويژگيهاي سبك عراقي گروهي از شاعران سده ششم در مرکز ایران زندگي ميكردند و به شاعران عراق (عراق عجم) معروف شدند. ‎reco Bt eon‏ ا ل ا ‎Pere re emt‏ وجود آوردند كه در آن 1- معشوق قدسي است 2- مضمون عرفاني است 3- قالب اصلي غزل یا مثنوي است | 0 ‏ناد‎ os A 

صفحه 53:
تاریخ ادبیات (2) ار را ۳ ل ا يان اه طرف و لز ناسين نوت ‎g ellis‏ رد ‎bo‏ ‏ا ل 0 | ‏ا ل‎ jcno 

صفحه 54:
تاريخ ادبيات )2( حا ا 01 پا 7 06 شيوه خاصي در سرايش شعر داشتند از جمله: ا ل | 

صفحه 55:
تاريخ ادبيات (2) **قالبهاي مهم شعري اين دوره ا 00 2 به کمال رسیدن نوعي از شعر پیشین به نام قصیده 1 

صفحه 56:
تاريخ ادبيات (2) ‎oli 0‏ ادبيات 0 2 ادبيات فارسي ‎0 ‏ا ا‎ | RCo ses e ‏ا ل ل ا ا كت‎ ‎aber dla whe 

صفحه 57:
تاريخ ادبيات (2) ی ی ‎Rn‏ در اين دوره ناصرخسرو شعر را در خدمت اعتقادات ديني ‎ele‏ اسع 1 ا ون سات فلسفيء شعر را به فلسفه نزديكتر م يكند شاعران ديكر از جمله خاقاني با وارد كردن اطلاعات علمي و نجومي خود شعر را ديرياب كردهاند. 

صفحه 58:
۳ هر[ هه ۰( پخنگي آن از نظر شکل ظاهري و ويژگيهاي دستوري و ‎Dene CRO Sire aor mor nee reac) Tb nec oe‏ 

صفحه 59:
(2) wll el 520 ST Be جلوه سجع در نثر مسجع , در آثاري از اين دوره کاملاً به جشم ميخورد و نثر فني در مقامات حميدي ديده مي‌شود که از نظر سجع تا این دوره بهترین نمونه است و ۱ Vine YE SUrED) 

صفحه 60:
تاریخ ادبیات (2) ۳ سراینده نام دار ویس ورامین از برجسته شاعران این دوره و داراي سخني شيرين و ساده است. اشعار او همه طبيعي و از هر كونه تكلف خالي است. 

صفحه 61:
تاریخ ادبیات (2) Slip geen oben ‏ما ها‎ forsee) etd | Ree Scgeeoe) RueeY pee eve CED ee] ‏سس که رشاعر محر‎ nil) sre pel | em Deepest cd ell از زبان اصلي به فارسي ترجمه و به نظم در اورده است. 

صفحه 62:
CARS ag *#* اسدي توسي و آثار او از حماسه سرايان و لغت نويسان سده ينجم كه از 0 ‏ا ل‎ Be ‏ا‎ eC MOee en CROC BCG pre rene) ‏است. مناظرات اسدي (چندین مناظره به شعر),‎ ‏گرشاسبنامه مثنوي حماسي اوست.‎ 

صفحه 63:
تاریخ ادبیات (2) **انكيزه اسدي از نوشتن لغت فرس اسدي اين فرهنكّ را براي شاعران معاصر خود كه در اران و آذربایجان مي‌زیستند تألیف کرده است تا شوانند مشکلات لغوي خود در زبان دري را برطرف كنند. ترتيب وازكان در 

صفحه 64:
کر ات اس #كرشاسينافة و اففنت آن اثري حماسي از اسدي توسي در قالب مثنوي است كه در دقت در نقل مطالب, حفظ اصالت داستانء دارا بودن ‎CRY a II) ERIS ees‏ شاهكار فردوسي نزديك شده است. 

صفحه 65:
(2) whol ‏تاریخ‎ ۳ شاعر, نویسنده و متفکر برجسته این دوره در اندیشه‌ها و ۱ ويژه‌اي به دست آورده است. بیعید او به بمقان به علت باطي بودن فرصني داد تا آنار ‎Ss)‏ 7 او تاویل گرا و حجت ‏ای اد ی 

صفحه 66:
تاريخ ادبيات (2) ‎rc‏ 00000 ‎Aes‏ ‏1- ديوان (قصايد و ...) 2- روشنايي نامه (وعظ و حکمت) 9 0 BEI) Uls>l wlg> -1 (Godmald SVlgu) yrioSodl gol> -2 

صفحه 67:
تاريخ ادبيات (2) - ادامه 3- زاد المسافرین (از كتابهاي کلامي اسماعیلیه) 4- وجه دین (از كتايهاي كلامي و اصطلاحات اسماعیلیه) 5- گشایش و رهایش 

صفحه 68:
تاريخ ادبيات (2) 0 نام بابا طاهر همداني معروف به عريان با نوعي از شعر ا ا وان سرت لت 5 دوبيني شیرین, جذاب و صميمي از اين چهره نامدار sca! ole ‏باقي‎ 

صفحه 69:
تاريخ ادبيات (2) ** امير معزي و سبك او ‎Be Lee‏ ل ا ا ا لت موظف به مدح و ستایشگري است و گویا تصوري که از شعر داشته تنها همين كار بوده است معزي اسلوب تلفيق تصويرها را از عنصري آموخته و مواد تصاوير خود را اغلب ‏از دیوان فرخي گرفته است. 

صفحه 70:
تاريخ ادبيات (2) 21000000 حکیم عمر خیام نيشابوري, شاعر, رياضي دان, طبیب و ... نام دار سده پنجم و ششم هجري است که نامش ‎TTC)‏ ا ا ل ‎BUC ISC‏ تعداد واقعي رباعيات خيام به طور ‎ecb)‏ معلوم 0 

صفحه 71:
تاریخ ادبیات (2) | بازار رباعیات خیام وقتي رونق گرفت که شاعري انگليسي به نام فینز جرالد تعدادي از رباعیات خیام را موضوع يك منظومه انكليسي به صورت 101 رباعي قرارداد واز 1 

صفحه 72:
تاريخ ادبيات (2) 0 * در شعر خاوري يا انوري كه از شاعران مداح دربار سلطان سنجر سلجوقي است سادگي و رواني و کلام با ‎Pee Le‏ ا ا ا است و در غزل راه را براي ظهور سعدي هموار كرده 

صفحه 73:
تاريخ ادبیات (2) *#خاقاني و ويژگيهاي شعرش از سخن سرايان بسيار بزرى ادب فارسي در تمام تاريخ ‎Ro eee ee Ser Te)‏ ۳ ‎LCT ee RTS Teed Pe‏ تراويده از مخيله او بكر و مبتكرانه است قصايد او ديرياب Rowe) mot re meters) every i P-| 

صفحه 74:
تاريخ ادبيات (2) - علت دير يابي شعر خاقاني ‎eee eee ee) S| ee ec‏ لك ‏کنایات عامض, معاني مشکل است و به سیب احاطه به اکثر علوم و معارف و داخل كردن آن اطلاعات گسترده به شعر. ‏کار لاب را میت رات کر [زست 

صفحه 75:
تاریخ ادبیات (2) #نظامي و ديدكاهش شاعر نامدار سده ششم آذربایجان و يكي از ارکان شعر فارسي و پدر شعر بزمي و شعر داستاني ايراني است. استفاده گسترده از استعاره و سایر فاكتورهاي بياني و [۱ pe STG TH] Devs R In] | Ver LSU RISC] Ft T aPC TEN) 

صفحه 76:
تاريخ ادبيات (2) یز 1) مخزن الاسرار مثنوي اخلاقي و عرفاني | gt Ulawls Usino 9 old (3 4) هفت بيكر داستانهايي از ايران قبل از اسلام 5) اسکندر نامه داستان تاريخي 

صفحه 77:
تاريخ ادبيات (2) سياستنامه و شيوه نكّارش آن کت ی ی ی جزالت عبارت و روشني مطلب و تنوع موضوعات در ‎Vane eane eo) Cee) ise a] EP)‏ 0 انشاي اين كتاب در فصاحت و بلاغت هنرنمايي و مهارت 02 0 ‏ا‎ w 

صفحه 78:
تاريخ ادبيات (2) انار وف وح ل نكا رم شيخ الاسلام خواجه عبدالله انصاري از برجستهترين جهره هاي سده ششم و نويسنده جندين رساله و كتاب است كه برجسته ترین آنها کشف الاسرار و طبقات صوفیه است که به نوعي به این نويسنده 0ك مربوط مي شود. 

صفحه 79:
تاریخ ادبیات (2) *#کشف الاسرار و چگونگي تدوین آن برجسته ترین کتاب تفسر فران محید است که رشيد پا 2 که در آن آبات فران را يك بار ره ر دوار سس در است. 

صفحه 80:
تاريخ ادبيات (2) * طبقات الصوفيه و شيوه نكارش آن در ‎ae cy eed‏ درا سلمي در شرح احوال بزرگان صوفیه خواجه عبدالله انصاري اين كتاب را در قرن ينجم در مجالس ذكر ‎COST DSS ee iC DE MNS] OCICS] MCR PICS‏ 

صفحه 81:
تاريخ ادبيات (2) *ابوالحسن خرقاني و نور العلوم 00 خرقاني را در يك جا جمع كرده اند كه كتاب ارزشمند نور العلوم نام كرفته است كه براي دانستن احوال اجتماعي و فكري و اعتقادي مردم ایران درآن قرون بسیار مفید 

صفحه 82:
کی ات اه ۳ ابوحامد. حجت الاسلام. محمدغزالي از برجسته ترين رک را رین رم است رس رن د تازگي داشت . او معتقد بود که هیچ ‎Ly spol‏ نباید مسلم و ‎CTE E‏ ل ا ل كت حقيقت آن ثابت شده باشد سیب و دلیل هر امري را باید 

صفحه 83:
12 ‏تاریخ ادبیات‎ ‏انار محمه غزالی‎ PA Ppa or (010 Par L010 PRC ORCI e TPE I ان سس اراس رن کیمیای سعادب ازبرجسته ترین آثار متعدد آوست. 

صفحه 84:
تاريخ ادبيات (2) 000000000 از برجسته ترین صوفیان و عارفان سده پنجم و ششم هجري است که در معاني و اسرار عشق کتاب معروفي ‎DCH‏ ا ا ا ل كت ‎BP Ser occ] ۰‏ ‎od‏ رال ال اس 

صفحه 85:
تاريخ ادبيات (2) الت 0 5 00 ‏ل ا ل ا‎ s]| ‏شوثق, بي پروا اسرار را فاش مي کرد و مذهب خود را که‎ ‏ما‎ 0 nmr mule perm ‏ا‎ 

صفحه 86:
تاريخ ادبيات (2) *آثارعین القضات در 33 سال زندكي بر بار خود آثار متعددي به وجود آورد 1- تمهيدات در اصول دهكانه تصوف رک نامه دای سین سات 3- چند کتاب و رساله دیگر از او به یادگار مانده است 

صفحه 87:
تاريخ ادبيات (2) 22000 ‏ال ا‎ Sg از بیشگامان ایجاد نثر مزین در ادب فارسي است. او ل ل ا 0 باشد. از حیث جزالت قابل مقایسه با کلیله و از حیث لطافت و رواني قابل مقایسه با گلستان سعدي نیست. 

صفحه 88:
تاريخ ادبيات (2) Ree en 6 ا ل ل 0 ل لت نر ا رك نوشته است. سرآمد نثر فني تا این دوره را مي توان اين و ار ار 

صفحه 89:
تاريخ ادبيات (2) 0 ‏ا ا‎ T Ot ad ‏ا ات‎ RO sea eo] ee ee a ee ree Der) Bere Per ra Oo Ls ered aoe kore وسیاستنامه خاتم کتب ادبي متقدمان است. 

صفحه 90:
تاريخ ادبيات (2) ا 6 لك مجموع النوادر مشتمل بر جهار مقاله در بيان شرايطي كه چهار طبقه از مردم يعني دبیر, شاعر, منجم. طبیب باید ‎a] by‏ ا ‎PUT) MDCT? SMEG KORY Viv COVE‏ ۱۳| نشان مي دهد. 

صفحه 91:
تاريخ ادبيات (2) حا ا ا ل 00 شيخ اشراق يا مقتول يا شهيد ازبرجسته ترين ‎ESTE.‏ ا ل ا | الاشراق است. انديشه او كه برخلاف قدما بود 0 Ste ee 

صفحه 92:
تاريخ ادبيات (2) 0 ‏ل‎ cosy از شیخ اشراق آثار فراواني به عربي و فارسي باقي ‎oes‏ ار ار را سیمرغ, رساله عقل سرخ و ... از آثار جاوید ادب 

صفحه 93:
تاريخ ادبيات (2) ‎ees‏ ا 2ك ‏كتابي است از سعدالدين وروايني مشتمل برحكايات و تمثیلات و افسانه هاي حکمت آمیز که مانند کلیله و دمنه به زبان وحوش و طیور با نثر مصنوع و مزین نوشته شده 

صفحه 94:
تاریخ ادبیات (2) 1 peta Pec pemerery| errr a Pr bog ‏خوارزمشاهيان‎ يس از ضعف سلجوقيان, خوارزمشاهيان زمام امور اصلي ایران را به ‎SEES ces‏ دوره آنان هس جنگ هاي متعدد و غارت و کشتار مکرر, اوضاع مردم بسيار نابسامان بود. محمد خوارزمشاه يكي از 

صفحه 95:
تاريخ ادبيات (2) *#اوضاع ادبي 0 خوارزمشاهیان در اين دوره خوارزم مدتي كانون شعر و ادب و مركز تربيت ادبا و اهل فضل شد . جرجانيه مركز تجمع ادبا و دانشمندان بود. 

صفحه 96:
تاريخ ادبيات (2) a EN EE ‏ا ا‎ BLS Pee ee ene R eee cy Bore eve SI خوارزمشاهي بود. او با گروهي از شعراي روزگار خود مراوده و مکاتبه داشت از وطواط کتاب ارزنده اي در بدیع به نام حدایق السحرفي دقایق الشعر و آثار ديگري به جاي مانده است. 

صفحه 97:
تاريخ ادبيات (2) *“سبك سخن سيف اسفرنكي در شعرء مقلد خاقاني و ظهير فاريابي بوده كه در نهايت سبك ویژه ساخته است. شعر او بیشتر طببعت گراست و [۱ Ws] e vr] Behe) ‏ا‎ pea 

صفحه 98:
تاريخ ادبيات (2) مضمون: مولف و اهميت و ذخيره خوارزمشاهي ل ا ‎orimugi 9 Shiny,‏ 0 ششم نويسنده كتابي است مفصل به زبان فارسي و | کت یی کالم الم 

صفحه 99:
تاريخ ادبيات (2) #شمس قیس و آثار او ا ا ‎YC)‏ 7 نخستین سالهاي حمله مغول تمام كتابهاي او به تاراج رفت و كتاب معروفش المعجم را باز نويسي و تلخيص كرده 

صفحه 100:
تاريخ ادبيات (2) 50 eon! نوشته شمس قيس رازي كتاب ارزشمندي است مشتمل بر سه فن ازفنون ادب يعني عروض, قافیه, بدیع و نقد شعر . نام كامل كتاب المعجم في معايير اشعار العجم و به ‎wuld‏ نوشته شده است. 

صفحه 101:
تاريخ ادبيات (2) **ادوار تاريخ مغول در ايران 1) دوره قتل و كشتار از 616 تا 656 2) ذوره ارامش تسبي ار 656 تا 730 3 دوره هرج و مرج از 736 تا 786 

صفحه 102:
تاريخ ادبيات (2) **اوضاع سياسي - اجتماعي ايران در دوره مغول حمله چنگیز با لشكري نزديك به هشتصد هزار نفر تمام خاك ايران را به سلطه خود دراورد و جانشينان سلسله اي به نام ایلخانان را به وجود آوردند. باساي مغول دمار از روزگار مردم در آورد و مردم ایران 5 ‏ا ا ا 0 ل‎ BCC More] IF RUS 

صفحه 103:
تاريخ ادبيات (2) 000000000 2600 ‏ا ا ل ا‎ Ines 2) قلع و قمع اسماعيليان: نيروهاي مقاومت ايراني 3) برجيده شدن دار خلافه, لانه زنبورايرانيان 

صفحه 104:
تاريخ ادبيات (2) *“اوضاع ادبي ايران در عصر مغول مردم ایران اگرچه فرهنگ نیمه جان خود را در آشوب بر سل فان اس ای ار سا در ادب فارسي نتيجه خود را بخشيد. داير شدن مراكز مهم دانشگاهي در دوره آرامش نسبي تا حدودي وضع اربیات ورهتر و علم را سامان داد 

صفحه 105:
تاريخ ادبيات (2) **مراكز دانشكاهي در دوره مغول 1) حوزه رضد خانه مراغهء يايتخت ايلخانان 2) حوزه ربع رشيدي در تبريز 3) حوزه غازانيه در غرب تبريز 4) حوزه سلطانيه در اطراف زنجان 

صفحه 106:
تاريخ ادبيات (2) COPE Ron BP Re) ‏ا ل ا‎ MCL SIO he DPC ‏ل ا‎ Ne ‏ا‎ ‎UEC خواجه نصير توسي, عطا ملك جويني, عمید الملك کندري م ا | را سامان دادند. 

صفحه 107:
تاريخ ادبيات (2) **مذاهب مختلف در اين عهد در دوره طولاني استقرار و تسلط مغول در ايران» بسياري ار درباريان مذهب بودابي داشتند, با تغيير اخلاق ‎reverie saree esr cMe)H1)‏ ا 0 حتي ايلخان شيعه مذهب بر اريكه قدرت تكيه زدند كه ‎lub‏ 9 انان نيز جنين بوده اند. 

صفحه 108:
(2) wll ‏تاریخ‎ 0-04 9( ل ل ا ا ا ل ا 5 ‎ae eiG| (Srey)‏ ا 1 كروهي نيز به فارس كه تا حدودي از آسيب هولناك مصون مانده بود مهاجرت مي كنند. 

صفحه 109:
تاريخ ادبيات (2) 0 ‏ا ا‎ area 1) اوج شعر عرفاني كه اغلب در قالب غزل سروده مي ‎CTY Ve Mg pscoc (2‏ لت نم ‎code FAG ME‏ [0 tr ara Cs 

صفحه 110:
تاريخ ادبيات (2) **موضوعات شعر در عهد مغول زمينه اصلي شعر فارسي در اين دوره زهد و عرفان است. شعر حماسي جاي خود را به مثنوي هاي عرفاني مي دهد. ا ا 1 

صفحه 111:
تاريخ ادبيات (2) **تحول نثر فارسي در اين عهد در این دوره نثر فارسي از سادگي دور مي شود, صنابع بديعي به خصوص سجع بیشتر مي شود. اين دوره دوره نثر مصنوع است. سعدي., نابغه نثرفارسي در اين دوره ظهور مي کند 

صفحه 112:
تاريخ ادبيات (2) *زندكي و ديدكاه عطار فرید الدین ابوحامد در کدکن نیشابوربه دنیا آمد و به سال 618 به دست معول کشته شد ار کودكي شفته تصوف 1-۰ توان گفت تثوریسین عرفان به شمار مي رود. سوز و كداز در سخن عارفانه ‎jules Gu ol‏ 0 

صفحه 113:
تاريخ ادبيات (2) Beers ee lt ober ee MPEG ‏ل‎ ‎Alb jos Sale ‏وس با از تسس رد‎ اكبر و يذيراي محبت ۳ اهمیت خاص, دارد. 

صفحه 114:
تاريخ ادبيات (2) *#تصوف عطار تصوف عطار با آنکه آکنده از سوز و عشق و شور است. ‎perespegr he edn re,‏ | شریعت مي آمیزد و از ادعاي حقبفت مي پرهیزد. 

صفحه 115:
تاريخ ادبيات (2) ۳ آثار فراوان در باب تصوف به عطار نسبت مي دهند و اين آثار نظم و نثر است . برترین اثر منظوم او منطق الطير را ار ار 

صفحه 116:
تاريخ ادبيات (2) ters ee 270 0 000 ere mere eee ee, ‏متاك ودويق‎ ad ere Row) Pec Teer A ia eeeg | 

صفحه 117:
تاریخ ادبیات(2) *شیوه نگارش تدذکرة الاولیا انشاي این کتاب به جز چند عبارت مسجم که در اوایل زندفي نامه ها آمده در کمال سادقي و شيريني است. تا آنجايي که مي توان گفت درزبان فارسي کمتر كتابي است كه بدين درجه جامع اين دو صفت باشد. 

صفحه 118:
تاريخ ادبيات (2) **مهارت عطار در سخنوري ۱ ا م است و كسي جزسنايي در اين فن بر او سبقت نداشته ا 7 ۱ ات ارت رز ‎pes baer Sng) al)‏ 0 عارف بعد از خود است . 

صفحه 119:
تاريخ ادبیات (2) *منطق الطير عطار شيوا ترين و مهمترين مثنوي عطارء منطق الطير اوست كه در حدود 4600 بيت دارد و در آن؛ مراحل سلوك يعني طلب, عشق, معرفت. استغناء توحيد. حيرت و فنا را با قدرت ابتکار و 1 ‏لم‎ Pie ae Ae 

صفحه 120:
تاريخ ادبيات (2) 0 در سال 604 هجري در بلخ متولد شد. در كودكي به سوي ‎eae‏ ا ل 0 0 در نهايت در شهر قونيه به تدريس و ارشاد مشغول شد تا به شال 642 يا شمس تبريري أشنا و احوالش كاملاً Peace mr Ce] SSBC ‏ل ا‎ 

صفحه 121:
تاريخ ادبيات (2) *آثار مولوي 1) مثنوي معنوي در 6 دفتر حدود 26 هزار بيت 2) ديوان شمس يا ديوان كبير حدود 50 هزار بيت غزل 3) فيه ما فيه به نثر تحرير از سخنان مولوي است ا ار 5) مجالس سبعه مجموعه سخنراني هاي هفت گانه او 

صفحه 122:
تاريخ ادبيات (2) ‎UL re a‏ ا ا كت ‏بزركترين اثر عرفاني است. مولوي معتقد است كه 18 ‎eae Bere naey e foe‏ لك و او در شرح این 18 بیت حدود 26 هزار بیت سروده و 1 ‏خواستم بگویم. 

صفحه 123:
تاريخ ادبيات (2) Peer ener hs در این منظومه عظیم مولوي از حیث رسابي مقصود و القاي مطلب و لطافت معني و باريكي انديشه و صفا و ا ل ۱ کاربرد لغات از انسجام کامل برخوردار است. 

صفحه 124:
تاريخ ادبيات (2) 0525000 يا ديوان كبير سروده مولوي به نام مرشد روحاني خود ‎Reser‏ ا ا ات سروده شده است . در ديوان شمس غيراز غزلء رباعي و ا | 

صفحه 125:
تاريخ ادبیات (2) ا 0 ای زر را ل را ‎vem oy‏ زمرت 2 فرشي لش ار رار حور وافف ‎iss ayy cea‏ ار سردا رسد ارت ان درب بات ان ی ار رو سرت ازر ‎Rey |‏ انديشه و سخن ساب است. 

صفحه 126:
تاريخ ادبيات (2) **مقايسه ديوان شمس و مثنوي بين غزليات شمس و مثنوي تفاوتي خفي وجود دارد: در مثنوي؛ مولوي شخصي هشيار است و در ديوان شمس, ناهشیار در آن فقیه و مفسر و محدث است و در این. RUT SPV ge eye mercer ‏ا‎ as oer) 

صفحه 127:
تاريخ ادبيات (2) مقام شعري مولوي آنچه در شعر عرفاني , سنابي و عطار پیش از مولوي 1 جهاني به اوج كمال رسانيد. ‎Le‏ قله غزل عرفاني 0 5 515 

صفحه 128:
تاريخ ادبيات (2) ار ۱ ۱ فخر الدین عراقي از بزرگان غزل در شاخه عرفاني است كه در سخنانش از سوز و شوق درون خويش حكايت مي کند. شعر عراقي نشان دهنده التهاب دروني این شاعر 

صفحه 129:
(2) wll awl ال ا ا ا ل ل ل ل ا ا ا ل ‎aisl,‏ ‏است. زندگي او را ‎pee ee eT‏ ‎me Scr wont aro) CE‏ | وتان واتاری دیکر تشک مي دهد در حمع 23 کنات و 

صفحه 130:
لت ل ا ا 0 معروف ترين بخش آثار منثور سعدي است در 8 باب در ع ‎pri‏ ‏كه هسثء سعدي در اين اثر جاودان يك نويسنده رئالیست به شمار مي رود. در هر باب گلستان حکايتهاي کوتاه بي نظیر از زندگي است که سعدي به طور شيوايي 

صفحه 131:
تاريخ ادبيات (2) فار كر رع ا fe) ‏ل ل‎ Te OSD) OCT ‏است غزل سعدي سرآمد غزل عاشقانه ادب فارسي‎ ‏است. غير از رباعي و قطعه و ... بوستان را در قالب‎ متنوي سروده است . 

صفحه 132:
تاريخ ادبيات (2) 0 0 0 ‏ا اا‎ Var Crere C3] ocd ‏ای ار را‎ 2 بهارستان از جامي 3 پریشان از قاآني 

صفحه 133:
تاريخ ادبيات (2) 0 ا ال ل سروده شده است كه يك جامعه آرماني را مي توان در آن دید. سعدي در بوستان يك نئوریسین جامعه آرماني شمرده مي شود بوستان دریچه اي است به جهان آن طوري که باید باشد. 

صفحه 134:
تاريخ ادبيات (2) *# امیر خسرو دهلوي 2 belt eee EMO Beco perce Ses) ‏كه مي توان او را شاعري صاحب سبك معرفي نمود.‎ بيشرو شاعران بي شمار سبك هندي در ادوار بعد است. 

صفحه 135:
تاريخ ادبيات (2) 00 1) 0 ‏ا‎ mcs ‏ل ل ف اله دري كه ور كا زر ا‎ Lo ا ا كت 

صفحه 136:
تاريخ ادبيات (2) ل ا اشعار شاعران بنام امیر خسرو در غزل پیرو بسیار موفق سعدي و در ا ا 0 است . همچنین در موعظه و حکم دنباله رو سنايي و ‎C eS rece!‏ ا ‎PCr nore Ree‏ ri) Jeo eee) Jes 

صفحه 137:
تاريخ ادبيات (2) Presa ‏ا‎ e ray 1 - 1 ‏رای کر ای رل ات که سین رات‎ مهم عرفاني است. 

صفحه 138:
تاريخ ادبيات (2) *“كلشن راز و شرح هاي آن معروفترين اثر شيخ محمود شبستري است كه در جواب هفده سوال منظوم حسيني هروي, در قالب مثنوي و ‎en Ea Ree a inv) PIP Ca Neue Tere CACS‏ 

صفحه 139:
تاريخ ادبیات (2) ۱ نجم الدین دابه از برجسته ترین چهره هاي تصوف قرن ششم و هفتم است كه آثار متعددي از خود به يادكار نهاده و برجسته ترین آنها مرصاد ا 0 rover] 

صفحه 140:
تاريخ ادبيات (2) **“محتواي مرصاد العباد مشهورترين اثر نجم الدين رازي معروف به دايه و يكي از مهمترین آنار عرثانی است که در اوایل سده هفتم هجري به رشته تحریر درامده است. کتابي است ارزشمند و داراي شر فصیع. بسياري از لغات و اصطلاحات عرفاني در این 20 توجیه و تبیین شده است. 

صفحه 141:
)2( erp) | ‏زارت‎ te *نجم الدين كبري و آثارش ا ا ا 0 است که بسياري از تامداران آن دوره مستقيم با عبر مستقیم از کفتار و عقاید او متاثر شده آند آثار شیح در حمله مغول از بین رفته و باقي مانده هایش هنوز جزو آثار رشن تصوت و عرفان به سار سی رود 

صفحه 142:
تاريخ ادبيات (2) 0 از دانشمندان بزرگ سده هفتم که به دربار هلاکو راه ‎pre a Meee EEC‏ 1 روزموثر بوده است. بناي عظيم رصدخانه مراغه و حوزه دانشكاهي به دست تواناي او به وجود آمده است. نویسنده نامدار كتابهاي مهم از جمله اخلاق ناصري این ae 

صفحه 143:
تاريخ ادبيات (2) *#آثار خواجه نصير 1 ns) a pee SPH ye won elite F BE STC et eec See St 7081 oe tv) Ps] eee ECs ‏جایگاه ویژه اي دارد از جمله معیار الاشعار در عروض‎ فارسي . 

صفحه 144:
تاريخ ادبيات (2) 7 0 ‏ا ا ا ا‎ eareE Ya ‏كه در عرفان يايه بلندي داشت و از انديشه هاي باطني‎ 000 0 ‏ا ل ل‎ Dae ‏اشعاري در قالب قطعه و غزل و رباعي باقي مانده است.‎ ار منثورش درباره تصوف است. 

صفحه 145:
تاريخ ادبيات (2) glial oka ala ‎OCC RAD)‏ ا ا و حکمي است کلام او در اين اشعار ساده است و حاوي ‏نكات باريك فلسفي و حكمي . 

صفحه 146:
تاريخ ادبيات (2) **محمدعوفي و آثارش رل ری ار را رل بان ارت ‎apes fl emery AHI CS‏ بو تسار زر ا لا 052 

صفحه 147:
تاريخ ادبيات (2) لا باس و 00000 سديد الدين محمدبن محمد. معروف به عوفي كتاب لباب ا ل رن ا ‎a MTor Cae Supe cr le‏ ل ل ا لك کرده است. 

صفحه 148:
‎el‏ ادبيات للع ‎0-2 ‎0 ‏درويش برنده شمس الدين محمدبن ملك داد تبريزي عارف بسيار معروف و شوریده سده هفتم, در پي یی ار ارم ‎AES lat ly SAD lb‏ ‏و در نهايت در قونيه مولوي را يافت. 

صفحه 149:
تاريخ ادبيات (2) #دیدار شمس با مولوي Dea ee Re) BPS) eC aL ane | SEES Cee , ‏الدین رومي ملاقات کرد. مولوي فقیه مدرس معلم‎ ‏پس از ملاقات با او درس و تعلیم را تعطیل و مانند خود‎ ‎Seen re Cee‏ كك 

صفحه 150:
تاريخ ادبيات (2) **محتواي مقالات شمس مريدان متعدد شمس سخنان او را كه در مجالس ‎YL j 2 calieo‏ ل ل 0 مقالات شمس معروف است . خط سوم نيز ازسخنان ير شورو بيجيده اين مرد بزر5_ق است. 

صفحه 151:
تاريخ ادبیات (2) PEO Ter LT en pester rene 1 آل اینجو در فارس, امیر معروف شیخ ابواسحاق ‎Cee Cann Cs‏ ا ا 0 ا 3) سربداران در سبزوار, مازندران و آذربایجان ا ل لك 

صفحه 152:
تاريخ ادبيات (2) - ادامه ‎Melee (>)‏ ا ا ان 0 7) آق قویونلوها در آذربایجان, اوزون حسن ‎ans)‏ 30 در آذربايجان, شیخ حسن کوچك 

صفحه 153:
تاريخ ادبيات (2) 0000 ares ‏این‎ ار این بصن ری از تاعرازن ار سم و و شهرنش در قطعه سراني است سین او رران: منسجم و خالي از تكلف و فضل فروشي است. 

صفحه 154:
تاريخ ادبیات (2) 2 سلمان در سده هشتم از درباریان مشهور به شمار مي رود. قصیده مصنوع به نام بدایع الاسحار در ستایش وزیر 1 ا ل 2 ‎es Sea eee See ome‏ ار مانده است. 

صفحه 155:
تاريخ ادبيات (2) 2 EN eco 7 er nen eee ‎Pen‏ ار ار را ار 1) جمشيد و خورشيد به تقليد از خسرو و شيرين نظامي ‎aol §l,8 (2‏ در سال 770 ‎od9 wv‏ است. 

صفحه 156:
تا شا رها **عبيد زاكاني ee ee ‏است. طنز عبید بهترین نوع طنز ادب فارسي به شمار‎ مي رود . هم عصر حافظ و داراي آثار متعدد است. 

صفحه 157:
تاريخ ادبیات )2( te *شیوه عبید زاكاني عبید را از جنبه هزل و جد مي توان در نظر گرفت. ‎pis epee ewe ey‏ ۱ تواناترين شاعري است كه مفاسد اجتماعي را به زبان آورده است. ۳۳۳ ‎Poe) et]‏ روان ‎cy‏ عاري از حشو است. 

صفحه 158:
(2) oll el آثار عبيد زاكاني 1) كليات در حدود 3 هزار بيت 2) رساله هاي چند گانه : اخلاق الاشراف. ریش نامه, صد يند... همه در انتقاد از اجتماع بر التهاب سده هشتم 

صفحه 159:
تاريخ ادبيات (2) PCIe oe snc Cer he - بیان معاني دقیق در موجزترین و در عین حال صحیح ترین عبارت - استفاده دقیق از بدیع و بیان به طوري که دقیقتر از آن - بیان صمیمانه و خروشان که گوبي روح او در سخن 

صفحه 160:
تاريخ ادبيات (2) eee BY - ابهام و انواع آن, ایهام تناسب , ایهام تضاد... 1 يادكار تكامل يافته شعر خاقاني است. در هر غزلي از حافظ مي توان جندين ايهام تشخيص داد. 

صفحه 161:
nee eer - ادامه 00 Ce ope ‏ا ا ا‎ eS Car vat ‏چشمگیر است گاهي همان کلمات و عبارات امروز‎ | eh etre me Se Ce tr 

صفحه 162:
تاريخ ادبيات (2) *#“جهان بيني حافظ ‎Bi | —‏ فظ جهان بيني خبام را گسترده تر بیان کرده است: ل بر کی سار ترس تال بت اما جبري نیست. بندگان خاص الهي فطرتي دیگر گونه دارند... 

صفحه 163:
(2) ‏ادبیات‎ ql - ادامه در فلسفه اخلاق اعتقادش بر این است که: وفا کند و 0 باشد. ‎et a epee em DY)‏ ۱[ كوشابود و براي بزركي داشتن هم لياقت بايد داشت. 

صفحه 164:
(2) wll wl 500000 159 eid oe a lo ced oil adler a] و 

صفحه 165:
۳( e810 - ادامه حافظ يك مبارز و يك معترض با شهامت است ریا و نزویر را به هيج عنوان بر نمي تابد . هر جا دست دهد با بد اخلاق ‎aT‏ ا ل 

صفحه 166:
تاريخ ادبيات (2) *#مقام حافظ در شعر فارسي حافظ دو شاخه غزل كلاسيك فارسي (غزل عاشقانه و عرل عارفانه) را به هم متصل کرده است. و راه آن را نا لكين تماد القع اسع ووم شرف زر 221 لاك 0 i pil 8 

صفحه 167:
تاريخ ادبيات (2) bal SL شراب حافظ خواه شراب معرفت باشد, خواه شراب ‎Cre]‏ 000 است که از هر دو نوع شراب مي زاید و با اين مستي به ال ا ل ا 

صفحه 168:
تاريخ ادبيات (2) - ادامه برخي از مفسران ديوان حافظ به سه نوع شراب قايل 1) شراب انگوري در برخي از بیتها 2) شراب معرفت در بسياري از بيتها 0 

صفحه 169:
تاريخ ادبيات (2) *منابعي براي مطالعه حافظ 0 0 ‏ا ا ا ل‎ py ‏دارد از جمله:‎ 1) ذهن و زبان حافظ دكتر بهاء الدين خرمشاهي 2 از كوجه رندان دكتر عبدالحسين زرين كوب 

صفحه 170:
تاريخ ادبيات (2) - ادامه 3) شرح غزلیات حافظ دکتر حسین علي هروي اال ا ل 5( حافظ شناسيء نشريه 15 جلدي نياز كرماني و صدها را 

صفحه 171:
(2) sll ay ۳ حافظ با برخي از کلمات , مقام هاء, عبارت ها ... مخالف است از جمله : صوفي, کرامت. مفتي, محتسب, تسبیح. تر ۳ 

صفحه 172:
)2( ‏ادبیات‎ el | Gilgo lbs کال زر از کات ‎Sacro Svan bloga god Lilly‏ ار جمله: اعتقاد, توكل. ايمان. قرآن. صاحيدل» م لل ا 0 0 

صفحه 173:
تاريخ ادبيات (2) 0 pee از برجسته ترين شاعران سده هشتم است كه در تكامل غزل كلاسيك فارسي سهمي بزرك دارد. اوج شاعري خواجو در غزل است. غير از قصيده و غزلء آثاري ديكر از او در ‎teu! cows‏ 

صفحه 174:
تاریخ ادبیات (2) - ادامه 1) هماي و همايون مثنوي عاشقانه 2 گل و نوروز مثنوي عاشقانه 3) كمال نامه مثنوي عرفاني 02 eer ‏رن ار‎ ogra ys G 

صفحه 175:
تاريخ ادبيات (2) 0 يكي از جهات بررسي شعر خواجوء مطالعه تصاوير شعري اوست. ديوان خواجو يكي از غني ترين و متنوع 5207 9۳ هاي ‎wuld‏ از جهت تصویبر شناسي است. 

صفحه 176:
تاريخ ادبيات (2) RP Perel) 5 Serer Bn pe comes | carpe omen ori ey Ab ‏رات یرک تین رس اسر ار یی ار اه‎ ‏بیت در قالب غزل, قصیده, مثنوي و رباعي است مشتمل‎ ‏را را را‎ 

صفحه 177:
تاريخ ادبيات (2) جامن اسان را زا ات ار نويسنده سده نهم و وابسين شاعر متصوف است كه 714 ل در ۱ ۱ 

صفحه 178:
تاريخ ادبيات (2) #آثاز جام که موی ها هس فا یراع ای فراوان به نظم و نثر و البته در تثلید از بزرگان پیشین ادب ایران زمین. 

صفحه 179:
تاريخ ادبيات (2) Spree CRA ig از معروف ترین شاعران نوبرداز ادب و شعر فارسي در سده نهم و شاعري غزل سراست او را حافظ كوجك نامیده اند شهرت بابا فغاني در رواج سبك نويني است 1 

صفحه 180:
تاريخ ادبیات (2) **از نويسندكان برجسته اين دوره ‎teers eller‏ ی در راز رات تا راوس لاف اس ی ‎ere reel coos.)‏ 7 ‎eee Pe‏ ا م 

تاريخ ادبيات ()2 ‏هدف كلي درس آشنا شدن دانشجو با تغيير و تحول ادب فارسي در دوره‌هاي زير -1دوره غزنوي -سده پنجم -2دوره سلجوقي -سده ششم -3دوره مغول -سده هفتم و هشتم -4دوره تيموري -سده نهم تاريخ ادبيات ()2 ‏اوضاع سياسي و اجتماعي ايران در دوره غزنوي -1مورد تعقيب قرار گرفتن اسماعيليان و به قتل رسيدن آنان -2لشكر كشي‌هاي متعدد به هند براي به دست آوردن غنايم -3وجود وزراي اليق و كاردان در دستگاه استبدادي غزنويان تاريخ ادبيات ()2 ‏اوضاع ادبي ايران در دوره غزنوي -1گسترش قلمرو زمان فارسي -2تاثيرپذيري ادب فارسي از ادبيات عرب -3گرد آمدن شاعران ،نويسندگان و دانشمندان متعدد در دربارهاي غزنويان تاريخ ادبيات ()2 ‏علت رواج شعر و شاعري در زمان محمود و جانشينانش پرورش شاعران و نويسندگان در شيوه عصر ساماني مورد توجه غزنويان نيز واقع شد .بسياري از شاعران از مدح محمود به مال و منال رسيدند .تملق در اين دوره مايه گسترش شعر گرديد. تاريخ ادبيات ()2 ‏ويژگيهاي شعر دوره غزنوي -1شعر فارسي به مرحله وااليي از كمال و استواري مي‌رسد. -2انواع شعر فارسي جز غزل به ويژه قصيده به اوج خود نزديك مي‌شود. -3قدرت بيان و زبان شعري گويندگان گسترش بيشتري تاريخ ادبيات ()2 ‏ويژگيهاي نثر در دوره غزنوي - 1نثر فارسي در اين دوره ساده و به نثر مرسل معروف است - 2لغات و تركيبات نثر از زبان گفتار سرچشمه گرفته است - 3لغات عربي در نثر اين دوره جز در مواردي خاص به كار نرفته است - 4در متون نثر اين عهد ،از سجع و صنايع بديعي كمتر مي‌توان نشاني يافت تاريخ ادبيات ()2 ‏اوضاع سياسي و اجتماعي ايران در دوره آل بويه در ابتداي تاسيس دولت آل بويه ،عماد الدوله بر دو برادر ديگر سمت رياست داشت .اتحاد بين آن سه برادر موجب تاسيس دولتي عظيم شد .ديالمه آل بويه در نهايت به سه شاخه تقسيم شدند: -1ديالمه فارس -2ديالمه عراق و خوزستان و كرمان تاريخ ادبيات ()2 ‏اوضاع ادبي ايران در دوره آل بويه وضع ادبي ايران در حوزه حكومت اين دودمان نيز شبيه دوره پيش است جز آنكه دانشمندان بزرگي چون ابن سينا ،بيروني ،صاحب بن عباد ،بديع الزمان همداني در دربار اين اميران بوده‌اند كه هم به زبان عربي به تاليف آثار مي‌پرداختند و هم به زبان فارسي شعر مي‌سرودند. تاريخ ادبيات ()2 قالب‌هاي شعر در دوره غزنوي -1قالب مسلط و تكامل يافته قصيده است -2در مقدمه قصيده‌هاي اين دوره ،تشبيب وتغزل به طور زيبايي مجال تجلي يافته است -3ساير انواع شعر سير تكاملي مي‌پيمايد -4هنوز غزل ،استقالل نيافته و به صورت تغزل همراه تاريخ ادبيات ()2 ‏آل زيار بيشتر افراد خاندان زياري فاصل و دانش دولت و شاعر پرور بوده‌اند شمس المعالي خود خوش خط بود و پيوسته با فضال و دانشمندان معاشرت و مكاتبه داشت .در انشاي نثر عربي ماهر بود .در نوروز و مهرگان به شاعران صله مي‌داد. تاريخ ادبيات ()2 ادامهخسروي سرخسي و قمري گرگاني از شاعراني به شمار مي‌روند كه قابوس را مدح كرده‌اند .عنصر المعالي كيكاووس نيز از شاهزادگان دانشمند اين سلسله است كه كتاب معروف قابوسنامه را تاليف كرده است. ويژگيهاي آثار ادبي در حوزه ادبي اين خاندان هم مشابه تاريخ ادبيات ()2 ‏فرخي سيستاني شاعر اواخر سده چهارم و اوايل سده پنجم ،در حدود سال 390هجري به دربار مجلل محمود غزنوي راه يافت. مهارت در شاعري و نواختن چنگ .همواره همراه محمود بود .در دربار مسعود نيز -بر خالف ساير پدريان -تقربي داشت .اميران ،درباريان و نام داران نظامي و سياسي نيز تاريخ ادبيات ()2 شيوه بيان فرخي -1بهترين نمونه شاعران مداح است -2در ميان قصيده سرايان ممتاز به ساده‌گويي و استواري سخن است -3مورد توجه فراوان سعدي در سهل و ممتنع سرايي است تاريخ ادبيات ()2 آثار فرخي از فرخي تنها ديوان قصايدش در دست است كه از نظر نمونه‌هاي وصفي يكي از غني‌ترين ديوان‌هاي شعر فارسي است. نام بسياري از جنگ‌ها و فتوحات محمود در هند و جاهاي ديگر در ديوان فرخي آمده است. تاريخ ادبيات ()2 عنصري يكي از چهره‌هاي سرشناس ادب فارسي و مديحه سراي سده پنجم است. ملك الشعرايي محمود و از ثروتمندترين چهره‌هاي روزگار خود است گذشته از آگاهي‌هاي فراوان از دقايق شعر، اطالعات فلسفي داشته است كه «حكيم عنصري» لقب تاريخ ادبيات ()2 ‏ويژگيهاي قصايد عنصري قصيده‌هاي عنصري هنرمندانه است .مجموعه خيال‌هاي شعري خود را از تصويرهاي رايج عصر خويش و شاعران پيش از خود گرفته است. از صور خيال شعر عرب كمتر به كار برده است .ظاهر شعر او رنگ فلسفي دارد .از ديگر ويژگيهاي شعر عنصري فراواني عناصر انتزاعي در تصاوير اوست. تاريخ ادبيات ()2 آثار عنصري قسمت عمده اشعار عنصري قصيده است كه اغلب در مدح محمود و پسرش مسعود سروده شده است .غير از ديوان قصايد آثار ديگر نيز دارد. -1مثنوي شاد بهر و عين الحيات -2مثنوي خنگ بت و سرخ بت -3واسق و عذرا تاريخ ادبيات ()2 ‏منوچهري دامغاني شاعر بزرگ دربار فلك المعاني منوچهر بن قابوس كه بعدها به دربار محمود غزنوي راه يافت ،از برجسته‌ترين شاعران ادب فارسي است كه عمرش به سرايش قصايد مدحي و تصويرگري طبيعت گذشته و در جواني فوت كرده است. تاريخ ادبيات ()2 ‏تخصص و شيوه بيان منوچهري -1متخصص تشبيب است -2اساس شعرا و مبتني بر تشبيه و مقايسه و تمثيل است -3از ويژگيهاي شعر منوچهري طرب و شادماني است كه موج مي‌زند -4در ديوان شاعر طبيعت ،گلهاي رنگين و مرغان نغمه تاريخ ادبيات ()2 ‏آثار منوچهري در ديوان منوچهري زيباترين قصايد ادب فارسي رامي‌توان يافت گذسته از قصيده ،مسمط نيز به ظاهر از ابداعات اوست -اكثر مسمطاط منوچهري خمريه است تاريخ ادبيات ()2 ‏مسعود سعد سلمان شاعر امير ،سالها عمر خود را در زندان‌هاي دهك و سو و مرنج ،ناي گذرانده است .از شاعران تواناي زبان فارسي است. اواخر عمر خود را در كتابخانه مسعود و جانشينانش به كتابداري پرداخته است. تاريخ ادبيات ()2 ‏آثار مسعود سعد ديوان مسعود سعد حدود 16هزار بيت در قالب :قصيده، مثنوي ،قطعه ،مسمط ،غزل و راباعي دارد .گويا منتخبي از شاهنامه تدوين كرده است .گويا ديواني به هندي داشته است كه هنوز به دست نيامده است .حبسيات بهترين نمونه شعر اوست. تاريخ ادبيات ()2 ‏تخصص و شيوه بيان مسعود سعد شهرت مسعود سعد در اشعار پر سوز و گدازي است كه در زندان‌هاي پادشاهان غزنوي سروده است .در مدح راه اعتدال پيش گرفته است. از تعليم اخالق به ممدوح فروگذاري نمي‌كند .قدرت بيان او قوي است. تاريخ ادبيات ()2 ‏ابوسعيد ابوالخير از خانواده صوفي مشرب است كه در نهايت عارفي بزرگ و مرشد كامل شد .از نخستين صوفيان شاعر به شمار مي‌رود. زادگان و محل آرامگاهش در مهنه واقع است. تاريخ ادبيات ()2 ‏ديدگاه ابوسعيد درباره شعر گويا ابوسعيد نخستين كسي از مشايخ صوفيه است كه انديشه خود را در قالب شعر ريخته و از اين حيث بر سنايي و عطار مقدم بوده است .در بستر بيماري از شيخ پرسيدند كه پيشاپيش تابوت تو از قرآن چه خوانند؟ تاريخ ادبيات ()2 ادامهگفت قرآن بزرگتر از آن است كه بر من خوانند ،اين بيت كافي خواهد بود: بهتر از اين در جهان همي چه بود كار دوست بر دوست رفت يار بر يار آن همه اندوه بود و اين همه شادي آن همه گفتار بود و اين همه كردار تاريخ ادبيات ()2 ‏آثار ابوسعيد دو تن از نوادگان ابوسعيد ،شرح احوال و سخنان شيخ را در دو كتاب گرد آورده‌اند: -1اسرار التوحيد في مقامات الشيخ ابوسعيد ،محمد بن منور -2حاالت و سخنان شيخ ابوسعيد ،كمال الدين محمد تاريخ ادبيات ()2 ‏سنايي غزنويي شاعر ،نويسنده ،حكيم و عارف نيمه دوم سده پنجم هجري پس از جذب دربار غزنوي ،مداحي را آغاز كرد. پس از دگرگوني عظيمي كه در روحيه‌اش پيدا شد از دربار كناره‌گيري كرده ،در خدمت بزرگان حكمت و عرفان ،بزرگترين و نام دارترين شاعر عارف لقب گرفت. تاريخ ادبيات ()2 ‏شيوه بيان سنايي شيوه بيان سنايي مبدأ تحول بزرگي در شعر فارسي و دگرگوني در اشعار شاعراني شد كه به سرودن شعر ساده و توصيفات عادي مي‌پرداختند .ايراد معاني و الفاظ دشوار و اشاره به مسايل مختلف علمي ،فلسفي، عرفاني و ديني در شعر سنايي موج مي‌زند. تاريخ ادبيات ()2 ‏شهرت سنايي شهرت سنايي در ابداع چند مورد ويژه در شعر فارسي است: -1استقالل بخشيدن به تغزل كه مايه تولد غزل فارسي گرديد -2گردآوري و تدوين مسايل حكمي و عرفان كه شعر تعليمي صوفيانه را به وجود آورد تاريخ ادبيات ()2 ‏آثار سنايي غير از ديوان قصايد كه از پر بارترين ديوانهاي ادب فارسي است: -1مثنوي حديقه كه مهمترين مثنوي او و از برجسته‌ترين آثار ادب فارسي است. -2طريق الحقيق ،سير العباد ،عقل نامه و چندين اثر تاريخ ادبيات ()2 ‏رسايل كمال البالغه نام مجموعه رسايل عربي شمي المعالي قابوس بن وشمگير ،مشهورترين امير آل زيار است كه خطي خوش داشته و شعر هم مي‌سروده است. تاريخ ادبيات ()2 ‏ابوعلي پورسينا شيخ الرييس ،ابوعلي سينا ،فيلسوف ،طبيب ،نوسينده و شاعر مشهور ايراني است كه نه تنها از علماي بزرگ ايران بلكه يكي از بزرگترين دانشمندان جهان است .در سده چهارم و در دربار سامانيان باليد و شهره شد. تاريخ ادبيات ()2 ‏آثار پورسينا آثار پورسينا نزديك به 238كتاب و ساله و نامه است كه از معروف‌ترين آنها كتابهاي قانون و شفا را مي‌توان بر شمرد. اثر ثمثيلي و عرفاني شيخ الرييس رساله حي بن يقظان است كه مراد از آن عقل فعال و ياري كننده صوفي زاهد تاريخ ادبيات ()2 ادامهپورسينا بيشتر كتابهاي خود را به زبان عربي نوشته ،در عين حال از تاليف كتاب به زبان فارسي نيز غافل نمانده است .اشعار فارسي منسوب به او حدود 65بيت است. تاريخ ادبيات ()2 ابوريحان بيروني رياضي دان ،منجم ،جغرافي‌دان ،فيلسوف و سياح بزرگ ايران در سده چهارم و پنجم در دربار آل سامان و غزنويان خوش درخشيد و به يكي از بزرگترين رجال جهان ملقب گرديد .در سفرهاي هند محمود ،همراه او بود. روش تحقيق او چنان دقيق است كه هيچ گاه ارزش علمي خود را از دست نخواهد داد. تاريخ ادبيات ()2 ‏آثار ابوريحان تاليفات ابوريحان به هنگام وفات به 131مجلد بالغ بوده است آثار الباقيه ،التحقيق ماللهند ،التفهيم و بسياري ديگر از مهمترين آثار اوست. تاريخ ادبيات ()2 ‏قابوس نامه و نويسنده آن عنصر المعالي كيكاووس بن اسكندر بن قابوس بن و شمگير بن زيار ،كتابي در 44باب براي پسر خود گيالنشاه كه حاصل تجربيات خود اوست نوشته است به نام قابوسنامه .كتاب نثر مرسل زيبايي دارد كه مي‌توان گفت: «مجموعه تمدن اسالمي پيش از مغول» را در بر مي‌گيرد. تاريخ ادبيات ()2 ‏محتوا و سبك قابوسنامه باب‌هاي چهل و چهار گانه قابوسنامه به موضوع‌هاي متنوعي تقسيم شده است كه از نظر تحقيق در اوضاع اجتماعي ،سياسي ،اقتصادي ،ديني ،علمي و ادبي آن زمان حائز اهميت فراوان است .نثر كتاب به قدري شيوا و ساده و روان است كه اشعار موجود در آن ضعيف جلوه تاريخ ادبيات ()2 ‏تاريخ سيستان و نحوه نگارش آن از نويسنده يا نويسندگان نامعلوم است كه قراين نشان مي‌دهد بعضي از مطالب آن به نثر كهن (ساماني) و برخي ديگر نوين (اوايل سده هشتم) نوشته شده است .از ماخذ مهم تاريخ ايران است كه مطالب ادبي را نيز شامل مي‌شود. تاريخ ادبيات ()2 ‏هجويري و آثارش ابوالحسن علي بن عثمان جالبي هجويري غزنوي در اواخر سده چهارم متولد شد اين نويسنده پر كار که همه آثارش غير از كشف المحجوب در زمان حيات مولف و بعد از آن ازميان رفته‌اند .اين چهره نامدار تصوف در ربع چهارم سده پنجم در گذشته است. تاريخ ادبيات ()2 ‏كشف المحجوب و مضمون آن مهمترين كتاب جالبي هجويري است كه در جواب سواالتي راجع به طريقت صوفيه ،مقامات ،مذاهب ،مقاالت ،رموز و اشارات ايشان و بيان كيفيت محبت خداوند و احوال عقل و نفس و انواع حجاب‌هايي كه در راه هست ،نوشته شده است .اين كتاب از قديم مورد توجه مولفان صوفيه تاريخ ادبيات ()2 ‏رساله قشيريه اين اثر مهم توسط ابوالقاسم عبدالكريم هوازن قشيري از علما و نويسندگان و متصوفان سده پنجم هجري به عربي نوشته شده است .جامع‌ترين و معتبرترين كتابي است كه از قدماي صوفيه در باب تصوف باقي مانده است. مشاهير و اصطالحات صوفيه موضوع اصلي اين كتاب تاريخ ادبيات ()2 ‏نصراله منشي و سبک او نصراله منشي مترجم تواناي كليله و دمنه از برجسته‌ترين نويسندگان و اديبان ايران در سده ششم است .سبك اين نويسنده بين بين و از عالي ترين نمونه‌هاي نثر فارسي است .نثري منشيانه و تاريخ ادبيات ()2 ‏انواع تحريرهاي كليله -1كليله بهرام شاهي با ترجمه زيباي نصراله منشي -2كليله به نظم توسط قانعي توسي -3انوار سهيلي بازنويسي توسط واعظ كاشفي -4عيار دانش توسط فيضي دكني تاريخ ادبيات ()2 ‏اوضاع سياسي و اجتماعي ايران در عصر سلجوقي و اتابكان -1تاثير شگرف در تاريخ سياسي ايران -2گسترش قلمرو حكومت مركزي ايران به حدود شرق و غرب -3امنيت و آسايش نسبي در قلمرو وسيع حكومت سلجوقي -4ظهور اسماعيليان و كشته شدن نظام الملك تاريخ ادبيات ()2 تاثير روي كار آمدن وزيران دانشمند در عصر سلجوقيان -1روي كارآمد وزيران كاردان و قدرتمند چون: خواجه نظام الملك و عميد الملك كندري مايه پيشرفت دانش و ادب در ايران سلجوقي گرديد. -2ظهور آنان وسيله سودمندي شده بود براي آنكه كليه امور اداري و تشكيالتي به دست ايرانيان افتد. تاريخ ادبيات ()2 ‏ظهور اسماعيليه و تاثير اجتماعي و ادبي آن فرقه‌اي از شيعه به نام اسماعيليان كه از سده دوم شهرت يافته بودند در عصر سلجوقي قدرت گرفتند .عامه آنان را زنديق، قرمطي ،ملحد ،عباحي ،محبوس ...مي‌خواندند .اما نيروي مقاومت ملي ايرانيان در مقابل تسلط نيروهاي نظامي و فرهنگي خارجي يعني اسماعيليان سهم ويژه‌اي در اوضاع تاريخ ادبيات ()2 ‏ظهور شعر عرفاني -1فاصله گرفتن شعر از دربار و خانقاهي شدن آن -2به كمال رسيدن شعر عرفاني (به ويژه غزل) توسط سنايي و عطار -3فراواني آيات و احاديث در شعر عرفاني اين دوره -4پيدايش اوليه سبك عراقي كه اوج شعر عرفاني است تاريخ ادبيات ()2 ‏تداوم سبك خراساني بسياري از شاعران اين عهد دنباله سبك عنصري و فرخي را گرفته و تازگي‌هايي بر آن افزودند .اين شاعران در خراسان و مشرق ايران مي‌زيستند انوري و امير معزي از اين دسته‌اند. تاريخ ادبيات ()2 ‏ويژگيهاي سبك عراقي گروهي از شاعران سده ششم در مركز ايران زندگي مي‌كردند و به شاعران عراق (عراق عجم) معروف شدند. اين شاعران سبك عراقي را با ويژگي‌هاي خاص خود به وجود آوردند كه در آن -1معشوق قدسي است -2مضمون عرفاني است -3قالب اصلي غزل يا مثنوي است تاريخ ادبيات ()2 ‏شاعران سبك آذربايجاني گروهي از شاعران سده ششم شاعراني هستند كه شيوه بيان خاص دارند و از نظر نوع كلمات و باريكي خيال و نازك انديشي طريق خاصي داشتند و در آذربايجان مي‌زيستند .اين گروه را خاقاني و اقمارش مي‌نامند. تاريخ ادبيات ()2 ‏ويژگي‌هاي سبك آذربايجاني شاعران پيرو سبك آذربايسجاني (نظامي ،خاقاني ،فلكي و )... شيوه خاصي در سرايش شعر داشتند از جمله: -1باريكي خيال‌هاي شاعرانه -2نازك انديشي در ساختن شعر تاريخ ادبيات ()2 ‏قالب‌هاي مهم شعري اين دوره -1استقالل نوعي از شعر فارسي به نام غزل -2به كمال رسيدن نوعي از شعر پيشين به نام قصيده -3رواج گسترده نوعي از شعر ،مثنوي تاريخ ادبيات ()2 تاثير ادبيات عرب در ادبيات فارسي اثرپذيري از ادب عرب در اين دوره بيشتر مي‌شود .آيات، احاديث و امثال عربي در شعر اين دوره بيشتر از دوره‌هاي قبل راه مي‌يابد. تاريخ ادبيات ()2 ‏تنوع موضوعات علمي و تاثير آن در ادبيات در اين دوره ناصرخسرو شعر را در خدمت اعتقادات ديني و اخالقي گرفته است .خيام با سرودن رباعي‌هاي فلسفي ،شعر را به فلسفه نزديكتر مي‌كند شاعران ديگر از جمله خاقاني با وارد كردن اطالعات علمي و نجومي خود شعر را ديرياب كرده‌اند. تاريخ ادبيات ()2 مشخصات نثر فارسي دوره سلجوقي عصر سلجوقي دوره به كمال رسيدن نثر فارسي و پختگي آن از نظر شكل ظاهري و ويژگيهاي دستوري و برخي آرايه‌هاي بديعي است .اين دوره زمان پيدايش نثر فني است. تاريخ ادبيات ()2 ‏ويژگيهاي نثر مسجع جلوه سجع در نثر مسجع ،در آثاري از اين دوره كامًال به چشم مي‌خورد و نثر فني در مقامات حميدي ديده مي‌شود که از نظر سجع تا اين دوره بهترين نمونه است و در سده بعد به دست سعدي به كمال مي‌رسد. تاريخ ادبيات ()2 ‏فخرالدين اسعد گرگاني و شيوه بيان او سراينده نام دار ويس ورامين از برجسته شاعران اين دوره و داراي سخني شيرين و ساده است .اشعار او همه طبيعي و از هر گونه تكلف خالي است. تاريخ ادبيات ()2 ‏خاستگاه داستان ويس ورامين اثر ارزشمند فخرالدين اسعد گرگاني از داستانهاي كهن ايراني مربوط به اواخر عهد اشكاني است كه شاعر ظاهرًا از زبان اصلي به فارسي ترجمه و به نظم در آورده است. تاريخ ادبيات ()2 ‏اسدي توسي و آثار او از حماسه سرايان و لغت نويسان سده پنجم كه از خراسان به آذربايجان مهاجرت كرده است .لغت فرس قديمي‌ترين فرهنگ فارسي است كه او تنظيم كرده است .مناظرات اسدي (چندين مناظره به شعر)، گرشاسپنامه مثنوي حماسي اوست. تاريخ ادبيات ()2 ‏انگيزه اسدي از نوشتن لغت فرس اسدي اين فرهنگ را براي شاعران معاصر خود كه در اران و آذربايجان مي‌زيستند تاليف كرده است تا بتوانند مشكالت لغوي خود در زبان دري را برطرف كنند .ترتيب واژگان در اين فرهنگ بر حسب حروف آخر آنهاست. تاريخ ادبيات ()2 ‏گرشاسپنامه و اهميت آن اثري حماسي از اسدي توسي در قالب مثنوي است كه در دقت در نقل مطالب ،حفظ اصالت داستان ،دارا بودن لغات مهجور دري ،يك دستي كلمات و تشبيهات و ...به شاهكار فردوسي نزديك شده است. تاريخ ادبيات ()2 ناصر خسرو و ديدگاه او شاعر ،نويسنده و متفكر برجسته اين دوره در انديشه‌ها و اديان مهم دنياي آن تحقيق مهمي انجام داده و ديدگاه ويژه‌اي به دست آورده است. تبعيد او به يمگان به علت باطني بودن فرصتي داد تا آثار ارجمند خود را به وجودآورد .او تاويل گرا و حجت تاريخ ادبيات ()2 ‏آثار ناصر خسرو نظم -1ديوان (قصايد و )... -2روشنايي نامه (وعظ و حكمت) -3سعادت نامه (پند و حكمت) نثر -1خوان اخوان (اخالق و پند و موعظه) -2جامع الحكمتين (سواالت فلسفي) تاريخ ادبيات ()2 ادامه -3زاد المسافرين (از كتابهاي كالمي اسماعيليه) -4وجه دين (از كتابهاي كالمي و اصطالحات اسماعيليه) -5گشايش و رهايش -6سفر نامه (گزارش سفر هفت ساله ناصر خسرو) تاريخ ادبيات ()2 بابا طاهر و دوبيتي هايش نام بابا طاهر همداني معروف به عريان با نوعي از شعر فارسي مترادف است كه به دوبيتي يا ترانه معروف است 365دوبيني شيرين ،جذاب و صميمي از اين چهره نامدار باقي مانده است. تاريخ ادبيات ()2 امير معزي و سبك او شاعر نامدار دربار ملك شاه سلجوقي ،نمونه كامل شاعري موظف به مدح و ستايشگري است و گويا تصوري كه از شعر داشته تنها همين كار بوده است معزي اسلوب تلفيق تصويرها را از عنصري آموخته و مواد تصاوير خود را اغلب از ديوان فرخي گرفته است. تاريخ ادبيات ()2 خيام و رباعي هايش حكيم عمر خيام نيشابوري ،شاعر ،رياضي دان ،طبيب و ...نام دار سده پنجم و ششم هجري است كه نامش هميشه با رباعي هاي شعر فارسي جاودان خواهد ماند. تعداد واقعي رباعيات خيام به طور دقيق معلوم نيست. تاريخ ادبيات ()2 علت شهرت رباعيات خيام بازار رباعيات خيام وقتي رونق گرفت كه شاعري انگليسي به نام فيتز جرالد تعدادي از رباعيات خيام را موضوع يك منظومه انگليسي به صورت 101رباعي قرارداد و از مفاهيم خيام شاهكاري به وجود آورد. تاريخ ادبيات ()2 انوري و سبك او در شعر خاوري يا انوري كه از شاعران مداح دربار سلطان سنجر سلجوقي است سادگي و رواني و كالم با خياالت دقيق در هم آميخته است .از اركان شعر فارسي است و در غزل راه را براي ظهور سعدي هموار كرده است. تاريخ ادبيات ()2 ‏خاقاني و ويژگيهاي شعرش از سخن سرايان بسيار بزرگ ادب فارسي در تمام تاريخ آن و مركز اقمار شعر سبك آذربايجاني است .شعر او محكم ،انديشه او قوي ،تركيبات او ماهرانه و معاني تراويده از مخيله او بكر و مبتكرانه است قصايد او ديرياب اما استوار و پر صنعت است. تاريخ ادبيات ()2 علت دير يابي شعر خاقانيمشخصه بارز كالم خاقاني ،تركيبات دشوار ،تشبيهات و كنايات غامض ،معاني مشكل است و به سبب احاطه به اكثر علوم و معارف و داخل كردن آن اطالعات گسترده به شعر، كالم او را پيچيده و ديرياب كرده است. تاريخ ادبيات ()2 ‏نظامي و ديدگاهش شاعر نامدار سده ششم آذربايجان و يكي از اركان شعر فارسي و پدر شعر بزمي و شعر داستاني ايراني است. استفاده گسترده از استعاره و ساير فاكتورهاي بياني و بديعي نشانگر ديدگاه نظامي در سرايش شعر است. تاريخ ادبيات ()2 ‏خمسه نظامي )1مخزن االسرار مثنوي اخالقي و عرفاني )2خسرو و شيرين داستان ايراني )3ليلي و مجنون داستان عربي )4هفت پيكر داستانهايي از ايران قبل از اسالم )5اسكندر نامه داستان تاريخي تاريخ ادبيات ()2 سياستنامه و شيوه نگارش آن كتاب ارزشمند خواجه نظام الملك در سالست انشا و جزالت عبارت و روشني مطلب و تنوع موضوعات در ميان آثار ادبي فارسي بي نظير است و نويسنده در انشاي اين كتاب در فصاحت و بالغت هنرنمايي و مهارت را به نهايت رسانده است. تاريخ ادبيات ()2 آثار معروف خواجه عبداله انصاري شيخ االسالم خواجه عبدالله انصاري از برجسته‌ترين چهره ‌هاي سده ششم و نويسنده چندين رساله و كتاب است كه برجسته ترين آنها كشف االسرار و طبقات صوفيه است كه به نوعي به اين نويسنده قدر اول مربوط مي شود. تاريخ ادبيات ()2 ‏كشف االسرار و چگونگي تدوين آن برجسته ترين كتاب تفسير قرآن مجيد است كه رشيد الدين ميبدي در شرح تفسير خواجه عبداله انصاري نوشته كه در آن آيات قرآن را يك بار ترجمه و دوبار تفسير كرده است. تاريخ ادبيات ()2 طبقات الصوفيه و شيوه نگارش آن در اصل كتابي بوده است به عربي تاليف عبدالرحمان سلمي در شرح احوال بزرگان صوفيه خواجه عبدالله انصاري اين كتاب را در قرن پنجم در مجالس ذكر كرده و يكي از شاگردانش به رشته تحرير در آورده است. تاريخ ادبيات ()2 ‏ابوالحسن خرقاني و نور العلوم مجموعه اي از سخنان عارف نامدار سده پنجم ابوالحسن خرقاني را در يك جا جمع كرده اند كه كتاب ارزشمند نور العلوم نام گرفته است كه براي دانستن احوال اجتماعي و فكري و اعتقادي مردم ايران درآن قرون بسيار مفيد است. تاريخ ادبيات ()2 ‏محمد غزالي و ديدگاه او ابوحامد ،حجت االسالم ،محمدغزالي از برجسته ترين متفكران سده پنجم و ششم است .شيوه تفكر او كامًال تازگي داشت .او معتقد بود كه هيچ امري را نبايد مسلم و حقيقي شمرد مگر آنكه به دليل علمي و برهان عقلي حقيقت آن ثابت شده باشد سبب و دليل هر امري را بايد تاريخ ادبيات ()2 ‏آثار محمد غزالي آثا اين متفكر بزرگ را 200و حتا 400كتاب و رساله دانسته اند احياي علوم دين و تقريبًا ترجمه فارسي آن كيمياي سعادت ازبرجسته ترين آثار متعدد اوست. تاريخ ادبيات ()2 احمد غزالي و ديدگاه او از برجسته ترين صوفيان و عارفان سده پنجم و ششم هجري است كه در معاني و اسرار عشق كتاب معروفي تاليف كرد به نام سوانح العشاق شيوه نگارش اين كتاب بسيار ساده و در عين حال پر مغز است .ديدگاه او در تجويز سماع و موسيقي قابل تامل است. تاريخ ادبيات ()2 ‏عين القضات و ديدگاه او از حكما و عرفاي بزرگ ايران در سده ششم ،به سبب غلبه شوق ،بي پروا اسرار را فاش مي كرد و مذهب خود را كه دنباله نظر وحدت وجودي بود ابراز مي داشت به دستور خليفه و به فتواي شريعتيان به شهادت رسيد. تاريخ ادبيات ()2 ‏آثارعين القضات در 33سال زندگي پر بار خود آثار متعددي به وجود آورد -1تمهيدات در اصول دهگانه تصوف -2مكتوبات ،نامه هاي عين القضات -3چند كتاب و رساله ديگر از او به يادگار مانده است تاريخ ادبيات ()2 ‏حميد الدين بلخي و جايگاه او در تطور نثرفارسي از پيشگامان ايجاد نثر مزين در ادب فارسي است .او سعي داشته است كه مقاماتش در شيوه سهل و ممتنع باشد .از حيث جزالت قابل مقايسه با كليله و از حيث لطافت و رواني قابل مقايسه با گلستان سعدي نيست. تاريخ ادبيات ()2 ‏مقامات حميدي و شيوه نگارش آن قاضي حميد الدين بنحي به تقليد از مقامات همداني و حريري كتاب مقامات خود را در 24مقاله و يك خاتمه نوشته است .سرآمد نثر فني تا اين دوره را مي توان اين كتاب به حساب آورد. تاريخ ادبيات ()2 ‏عروضي سمرقندي و منزلت ادبي او از شاعران و نويسندگان برجسته سده ششم ،كتاب معروفي تاليف كرد به نام چهار مقاله كه بهار معتقد است اين كتاب بعد از تاريخ بيهقي و قابوسنامه وسياستنامه خاتم كتب ادبي متقدمان است. تاريخ ادبيات ()2 ‏مضمون و شيوه نگارش چهار مقاله مجموع النوادر مشتمل بر چهار مقاله در بيان شرايطي كه چهار طبقه از مردم يعني دبير ،شاعر ،منجم ،طبيب بايد داشته باشند .از حيث شيوه نگارش كهنتر از سده ششم نشان مي دهد. تاريخ ادبيات ()2 انديشه و ديدگاه شهاب الدين سهروردي شيخ اشراق يا مقتول يا شهيد ازبرجسته ترين چهره هاي فالسفه بزرگ ايران و مروج حكمت االشراق است .انديشه او كه برخالف قدما بود مايه شهادتش شد. تاريخ ادبيات ()2 ‏آثار شهاب الدين سهروردي از شيخ اشراق آثار فراواني به عربي و فارسي باقي مانده است آواز پر جبرئيل ،رسالة العشق ،سفير سيمرغ ،رساله عقل سرخ و ...از آثار جاويد ادب فارسي ،فلسفي و عرفاني است. تاريخ ادبيات ()2 ‏مرزبان نامه و محتوا و نگارش آن كتابي است از سعدالدين وروايني مشتمل برحكايات و تمثيالت و افسانه هاي حكمت آميز كه مانند كليله و دمنه به زبان وحوش و طيور با نثر مصنوع و مزين نوشته شده است. تاريخ ادبيات ()2 ‏اوضاع سياسي و اجتماعي ايران در دوره خوارزمشاهيان پس از ضعف سلجوقيان ،خوارزمشاهيان زمام امور اصلي ايران را به دست گرفتند .در دوره آنان به سبب جنگ هاي متعدد و غارت و كشتار مكرر ،اوضاع مردم بسيار نابسامان بود .محمد خوارزمشاه يكي از تاريخ ادبيات ()2 ‏اوضاع ادبي ايران در دوره خوارزمشاهيان در اين دوره خوارزم مدتي كانون شعر و ادب و مركز تربيت ادبا و اهل فضل شد .جرجانيه مركز تجمع ادبا و دانشمندان بود. تاريخ ادبيات ()2 ‏خواجه رشيد الدين و طواط امير رشيد الدين و طواط مدت سي سال كاتب دربار خوارزمشاهي بود .او با گروهي از شعراي روزگار خود مراوده و مكاتبه داشت از وطواط كتاب ارزنده اي در بديع به نام حدايق السحرفي دقايق الشعر و آثار ديگري به جاي مانده است. تاريخ ادبيات ()2 ‏سبك سخن سيف اسفرنگي در شعر ،مقلد خاقاني و ظهير فاريابي بوده كه در نهايت سبك ويژه ساخته است .شعر او بيشتر طبيعت گراست و اغراق و مبالغه بسيار در اشعار او ديده مي شود. تاريخ ادبيات ()2 مضمون ،مولف و اهميت و ذخيره خوارزمشاهي سيد اسماعيل جرجاني پزشك و نويسنده نامدار سده ششم نويسنده كتابي است مفصل به زبان فارسي و شامل همه بخش هاي علم طب قديم و در زمره مهمترين كتب طبي عالم اسالم. تاريخ ادبيات ()2 ‏شمس قيس و آثار او از برجسته ترين چهره هاي علوم ادبي سده هفتم .در نخستين سالهاي حمله مغول تمام كتابهاي او به تاراج رفت و كتاب معروفش المعجم را باز نويسي و تلخيص كرده است. تاريخ ادبيات ()2 المعجم و اهميت آن نوشته شمس قيس رازي كتاب ارزشمندي است مشتمل بر سه فن ازفنون ادب يعني عروض ،قافيه ،بديع و نقد شعر .نام كامل كتاب المعجم في معايير اشعار العجم و به فارسي نوشته شده است. تاريخ ادبيات ()2 ‏ادوار تاريخ مغول در ايران )1دوره قتل و كشتار از 616تا 656 )2دوره آرامش نسبي از 656تا 736 )3دوره هرج و مرج از 736تا 786 تاريخ ادبيات ()2 ‏اوضاع سياسي – اجتماعي ايران در دوره مغول حمله چنگيز با لشكري نزديك به هشتصد هزار نفر تمام خاك ايران را به سلطه خود دراورد و جانشينان سلسله اي به نام ايلخانان را به وجود آوردند. ياساي مغول دمار از روزگار مردم در آورد و مردم ايران گرفتار افت فكري عجيبي شدند كه قرن ها دوام داشت. تاريخ ادبيات ()2 ‏از نتايج حمله مغول به ايران )1از ميان رفتن مراكز آباد تجاري و فرهنگي )2قلع و قمع اسماعيليان ،نيروهاي مقاومت ايراني )3برچيده شدن دار خالفه ،النه زنبورايرانيان تاريخ ادبيات ()2 ‏اوضاع ادبي ايران در عصر مغول مردم ايران اگرچه فرهنگ نيمه جان خود را در آشوب مغول حفظ كردند ،خواه ناخواه تاثير نامطلوب اين حمله در ادب فارسي نتيجه خود را بخشيد .داير شدن مراكز مهم دانشگاهي در دوره آرامش نسبي تا حدودي وضع ادبيات و هنر و علم را سامان داد. تاريخ ادبيات ()2 ‏مراكز دانشگاهي در دوره مغول )1حوزه رضد خانه مراغه ،پايتخت ايلخانان )2حوزه ربع رشيدي در تبريز )3حوزه غازانيه در غرب تبريز )4حوزه سلطانيه در اطراف زنجان تاريخ ادبيات ()2 ‏تاثير روي كارآمدن برخي از دولت مردان در اين دوره مردان بزرگي در دوره حكومت ايلخاني روي كار آمدند از جمله: خواجه نصير توسي ،عطا ملك جويني ،عميد الملك كندري كه تا حدودي خرابي ها را آباد كردند و فرهنگ به هم ريخته را سامان دادند. تاريخ ادبيات ()2 ‏مذاهب مختلف در اين عهد در دوره طوالني استقرار و تسلط مغول در ايران، بسياري ار درباريان مذهب بودايي داشتند ،با تغيير اخالق آنان گاهي ايلخان مسيحي سپس ايلخان سني مذهب و حتي ايلخان شيعه مذهب بر اريكه قدرت تكيه زدند كه طبعًا پيروان آنان نيز چنين بوده اند. تاريخ ادبيات ()2 ‏تغيير مراكز ادب در عهد مغول مراكز اصلي ادب در اين دوره تغيير مي يابد .شاعران و نويسندگان به هندوستان و آسياي صغير پناه مي برند . گروهي نيز به فارس كه تا حدودي از آسيب هولناك مصون مانده بود مهاجرت مي كنند. تاريخ ادبيات ()2 ‏انواع مهم شعر در اين دوره )1اوج شعر عرفاني كه اغلب در قالب غزل سروده مي شد )2گسترش منظومه هاي تعليمي در قالب مثنوي )3مرگ اشعار حماسي )4رواج نسبتًا خوب شعر غنايي تاريخ ادبيات ()2 ‏موضوعات شعر در عهد مغول زمينه اصلي شعر فارسي در اين دوره زهد و عرفان است. شعر حماسي جاي خود را به مثنوي هاي عرفاني مي دهد. به سبب رواج ظلم و بيدادگري شعرهاي پند و اندرز افزوني مي يابد. تاريخ ادبيات ()2 ‏تحول نثر فارسي در اين عهد در اين دوره نثر فارسي از سادگي دور مي شود ،صنايع بديعي به خصوص سجع بيشتر مي شود .اين دوره دوره نثر مصنوع است .سعدي ،نابغه نثرفارسي در اين دوره ظهور مي كند. تاريخ ادبيات ()2 ‏زندگي و ديدگاه عطار فريد الدين ابوحامد در كدكن نيشابوربه دنيا آمد و به سال 618به دست مغول كشته شد از كودكي شيفته تصوف بود .به طور مسلم از بزرگترين شاعران متصوف و مي توان گفت تئوريسين عرفان به شمار مي رود .سوز و گداز در سخن عارفانه او بي نظير است. تاريخ ادبيات ()2 ‏عقيده عطار به عقيده عطار در اين دنيا كه همه موجودات طالب حق و جوياي وصال او آمده اند ،وجود انسان كه نمودار عالم اكبر و پذيراي محبت اوست ،اهميت خاص دارد. تاريخ ادبيات ()2 ‏تصوف عطار تصوف عطار با آنكه آكنده از سوز و عشق و شور است، تصوفي است معتدل و در حدي است كه طريقت را با شريعت مي آميزد و از ادعاي حقيقت مي پرهيزد. تاريخ ادبيات ()2 آثار عطار آثار فراوان در باب تصوف به عطار نسبت مي دهند و اين آثار نظم و نثر است .برترين اثر منظوم او منطق الطير وبرترين اثر منثور او تذكرة االوليا است. تاريخ ادبيات ()2 مضمون تذكرة االوليا اين اثر جاويدان زندگي نامه عرفاني و تاريخي است كه مشتمل بر زندگي و اقوال و احوال هفتاد و دوتن ازبزرگان اوليا و صوفيه است. تاريخ ادبيات()2 ‏شيوه نگارش تذكرة االوليا انشاي اين كتاب به جز چند عبارت مسجع كه در اوايل زندگي نامه ها آمده ،در كمال سادگي و شيريني است ،تا آنجايي كه مي توان گفت درزبان فارسي كمتر كتابي است كه بدين درجه جامع اين دو صفت باشد. تاريخ ادبيات ()2 ‏مهارت عطار در سخنوري مهارت اين چهره بي نظير ،در سرودن غزل عرفاني است و كسي جزسنايي در اين فن بر او سبقت نداشته است .سخنان عطار در شيوايي و سوز و گداز باالتر از سنايي است .عطار در اين شيوه مبتكر است و تا حدي سرمشق شاعران عارف بعد از خود است . تاريخ ادبيات ()2 ‏منطق الطير عطار شيوا ترين و مهمترين مثنوي عطار ،منطق الطير اوست كه در حدود 4600بيت دارد و در آن، مراحل سلوك يعني طلب ،عشق ،معرفت، استغنا ،توحيد ،حيرت و فنا را با قدرت ابتكار و تاريخ ادبيات ()2 ‏زندگي مولوي در سال 604هجري در بلخ متولد شد .در كودكي به سوي غرب مهاجرت كرد و در اثناي آن به خدمت عطار رسيد. در نهايت در شهر قونيه به تدريس و ارشاد مشغول شد تا به سال 642با شمس تبريزي آشنا و احوالش كامًال دگرگون شد و وعظ و تدريس را فرو گذاشته به سماع و تاريخ ادبيات ()2 ‏آثار مولوي )1مثنوي معنوي در 6دفتر حدود 26هزار بيت )2ديوان شمس يا ديوان كبير حدود 50هزار بيت غزل )3فيه ما فيه به نثر تحرير از سخنان مولوي است )4مكتوبات مجموعه نامه هاي اوست )5مجالس سبعه مجموعه سخنراني هاي هفت گانه او تاريخ ادبيات ()2 ‏مضمون و محتواي مثنوي معنوي بزرگترين اثر عرفاني است .مولوي معتقد است كه 18 بيت آغازين مثنوي از عالم غيب در دلش القا شده است و او در شرح اين 18بيت حدود 26هزار بيت سروده و در نهايت فرموده است كه نتوانستم بگويم چه مي خواستم بگويم. تاريخ ادبيات ()2 ‏شيوه سرايش مثنوي در اين منظومه عظيم مولوي از حيث رسايي مقصود و القاي مطلب و لطافت معني و باريكي انديشه و صفا و پختگي فكر عرفاني داد سخن داده است از حيث عبارت و كاربرد لغات از انسجام كامل برخوردار است. تاريخ ادبيات ()2 ‏ديوان شمس يا ديوان كبير سروده مولوي به نام مرشد روحاني خود شمس تبريزي است كه در قالب غزل و با نهايت شيوايي سروده شده است .در ديوان شمس غيراز غزل ،رباعي و ترجيع بندهاي او نيز آمده است. تاريخ ادبيات ()2 ‏انديشه و ديدگاه مولوي مولوي شعر را چون سخن گفتن مي داند وزن و قافيه مورد پسند او نيست .به فرهنگ پيش از زمان خود واقف است .برتري معني و لفظ از ديدگاههاي متعدد اوست. قرآن كريم ،احاديث ،افسانه هاي تاريخي و ...همه از برترين بن مايه هاي انديشه و سخن مولوي است. تاريخ ادبيات ()2 ‏مقايسه ديوان شمس و مثنوي بين غزليات شمس و مثنوي تفاوتي خفي وجود دارد :در مثنوي ،مولوي شخصي هشيار است و در ديوان شمس، ناهشيار در آن فقيه و مفسر و محدث است و در اين، دست از همه جا شسته اي كه با خود سخن مي گويد. تاريخ ادبيات ()2 مقام شعري مولوي آنچه در شعر عرفاني ،سنايي و عطار پيش از مولوي به وجود آاورده بودند اين برجسته ترين چهره تفكر جهاني به اوج كمال رسانيد .مولوي ،در قله غزل عرفاني قرار گرفته است. تاريخ ادبيات ()2 ‏عراقي و ديدگاه او فخر الدين عراقي از بزرگان غزل در شاخه عرفاني است كه در سخنانش از سوز و شوق درون خويش حكايت مي كند .شعر عراقي نشان دهنده التهاب دروني اين شاعر عاشق و سوخته جان است. تاريخ ادبيات ()2 سعدي سعدي از درخشان ترين چهره هاي ادبي فارسي در همه دوره هاست .جهانگردي كه تمطع ز هر گوشه اي يافته است .زندگي او را به سه دوره تحصيل ،مسافرت و عزلت مي توان تقسيم كرد .حاصل عمرش را :غزليات ،گلستان، بوستان و آثاري ديگر تشكيل مي دهد ،در جمع 23كتاب و تاريخ ادبيات ()2 ‏مضمون و محتواي گلستان معروف ترين بخش آثار منثور سعدي است در 8باب در مسايل روز .گلستان دريچه اي است به زمان ،آن طوري كه هست ،سعدي در اين اثر جاودان يك نويسنده رئاليست به شمار مي رود ،در هر باب گلستان حكايتهاي كوتاه بي نظير از زندگي است كه سعدي به طور شيوايي تاريخ ادبيات ()2 قالب اصلي اشعار سعدي نامدارترين بخش منظوم آثار سعدي ،غزليات و بوستان است غزل سعدي سرآمد غزل عاشقانه ادب فارسي است .غير از رباعي و قطعه و ...بوستان را در قالب مثنوي سروده است . تاريخ ادبيات ()2 ‏كتابهايي كه به تقليد از گلستان نوشته شده است: )1روضة الخلد از مجد خوافي )2بهارستان از جامي )3پريشان از قاآني تاريخ ادبيات ()2 ‏بوستان سعدي مثنوي عرفاني و اخالقي سعدي با نام بوستان در ده باب سروده شده است كه يك جامعه آرماني را مي توان در آن ديد .سعدي در بوستان يك تئوريسين جامعه آرماني شمرده مي شود بوستان دريچه اي است به جهان آن طوري كه بايد باشد. تاريخ ادبيات ()2 ‏امير خسرو دهلوي از برجسته ترين شاعران فارسي گوي غير ايراني است كه مي توان او را شاعري صاحب سبك معرفي نمود. پيشرو شاعران بي شمار سبك هندي در ادوار بعد است. تاريخ ادبيات ()2 آثار امير خسرو گذشته از غزل هاي بسيار شيوا و شيرين و آثار متعدد ديگر ،مثنوي هاي هشت گانه دارد كه در تقليد از نظامي سروده است و بسيار معروفند. تاريخ ادبيات ()2 ‏تاثير پذيري شعر امير خسرو از اشعار شاعران بنام امير خسرو در غزل پيرو بسيار موفق سعدي و در مثنوي هاي داستاني مقلد تمام عيار و نيرومند نظامي است .همچنين در موعظه و حكم دنباله رو سنايي و خاقاني و در قصيده متوجه رضي الدين نيشابوري و كمال الدين اسماعيل است. تاريخ ادبيات ()2 ‏محمود شبستري و انديشه او شاعر صوفي مشرب تبريز درشبستر چشم به جهان گشود. در مدت كوتاه عمر پر بركتش آثار گران بهايي در تصوف تاليف كرد كه سرآمد آنها گلشن راز است كه حاوي نكات مهم عرفاني است. تاريخ ادبيات ()2 ‏گلشن راز و شرح هاي آن معروفترين اثر شيخ محمود شبستري است كه در جواب هفده سوال منظوم حسيني هروي ،در قالب مثنوي سروده شده است .ظاهرًا 49اثر در شرح اين منظومه كوتاه نوشته شده كه در ميان آنها مفاتيح االعجاز از شيخ الهيجي است. تاريخ ادبيات ()2 نجم الدين رازي و آثارش نجم الدين دايه از برجسته ترين چهره هاي تصوف قرن ششم و هفتم است كه آثار متعددي از خود به يادگار نهاده و برجسته ترين آنها مرصاد العباد من المبدأ الي المعاد است. تاريخ ادبيات ()2 ‏محتواي مرصاد العباد مشهورترين اثر نجم الدين رازي معروف به دايه و يكي از مهمترين آثار عرفاني است كه در اوايل سده هفتم هجري به رشته تحرير درامده است .كتابي است ارزشمند و داراي نثر فصيح .بسياري از لغات و اصطالحات عرفاني در اين كتاب توجيه و تبيين شده است. تاريخ ادبيات ()2 ‏نجم الدين كبري و آثارش از بزرگان تصوف در سده هاي ششم و هفتم هجري است كه بسياري از نامداران آن دوره مستقيم يا غير مستقيم از گفتار و عقايد او متاثر شده اند آثار شيخ در حمله مغول از بين رفته و باقي مانده هايش هنوز جزو آثار ارزشمند تصوف و عرفان به شمار مي رود. تاريخ ادبيات ()2 ‏خواجه نصير توسي از دانشمندان بزرگ سده هفتم كه به دربار هالكو راه يافته و در شكوفايي و گسترش فرهنگ متمدن آن روزموثر بوده است .بناي عظيم رصدخانه مراغه و حوزه دانشگاهي به دست تواناي او به وجود آمده است. نويسنده نامدار كتابهاي مهم از جمله اخالق ناصري اين تاريخ ادبيات ()2 ‏آثار خواجه نصير مجموعه آثار اين مرد بزرگ را 184فقره فهرست كرده اند .از ميان اين آثار متعدد برخي در حوزه ادبيات جايگاه ويژه اي دارد از جمله معيار االشعار در عروض فارسي . تاريخ ادبيات ()2 ‏افضل كاشاني و آثارش از نويسندگان ،شاعران و حكماي ايران درسده هفتم است كه در عرفان پايه بلندي داشت و از انديشه هاي باطني تاثير گرفته بود .از بابا افضل آثار متعددي به نثر و اشعاري در قالب قطعه و غزل و رباعي باقي مانده است. آثار منثورش درباره تصوف است. تاريخ ادبيات ()2 ‏محتواي رباعيات افضل كاشاني رباعيات افضل كاشاني بيشتر بيان انديشه هاي فلسفي و حكمي است كالم او در اين اشعار ساده است و حاوي نكات باريك فلسفي و حكمي . تاريخ ادبيات ()2 ‏محمدعوفي و آثارش از دانشمندان بزرگ اواخر سده ششم و اوايل سده هفتم ايران است كه آثار متعددي از خود به يادگار گذاشته است .جوامع الحكايات ،لباب االلباب از معروفترين آثار اوست. تاريخ ادبيات ()2 ‏لباب االلباب و محتواي آن سديد الدين محمدبن محمد ،معروف به عوفي كتاب لباب االلباب را كه در شرح حال تعدادي از شاعران است به نام فخرالدين حسين ،وزير ملك ناصرالدين قباجه تاليف كرده است. تاريخ ادبيات ()2 ‏شمس تبريزي و ديدگاهش درويش پرنده شمس الدين محمدبن ملك داد تبريزي عارف بسيار معروف و شوريده سده هفتم ،در پي انسان كامل تمام قلمرو فرهنگ ايراني را زير پا گذاشت و در نهايت در قونيه مولوي را يافت. تاريخ ادبيات ()2 ‏ديدار شمس با مولوي شمس در سال 642به قونيه وارد و در آن شهر با جالل الدين رومي مالقات كرد .مولوي فقيه مدرس معلم ، پس از مالقات با او درس و تعليم را تعطيل و مانند خود شمس سر به شوريدگي نهاد. تاريخ ادبيات ()2 ‏محتواي مقاالت شمس مريدان متعدد شمس سخنان او را كه در مجالس مختلف بر زبان آورده است ،جمع كرده اند كه به مقاالت شمس معروف است .خط سوم نيز ازسخنان پر شورو پيچيده اين مرد بزرگ است. تاريخ ادبيات ()2 ‏حكومت مداران ايران در سده نهم )1آل اينجو در فارس ،امير معروف شيخ ابواسحاق )2آل جالير در عراق ،امير معروف شيخ حسن بزرگ )3سربداران در سبزوار ،مازندران و آذربايجان )4آل مظفر در فارس و كرمان تاريخ ادبيات ()2 ادامه )5تيموريان در قلمرو وسيع سلجوقي ،تيمورلنگ )6قرايويونلوها در تبريز ،جهانگشاه بن قرايوسف )7آق قويونلوها در آذربايجان ،اوزون حسن )8چوپانيان در آذربايجان ،شيخ حسن كوچك تاريخ ادبيات ()2 ‏ابن يمين و تخصص او امير ابن يمين فريومدي از شاعران امير سده هشتم و شهرتش در قطعه سرايي است .سخن او روان، منسجم و خالي از تكلف و فضل فروشي است. تاريخ ادبيات ()2 ‏سلمان ساوجي سلمان در سده هشتم از درباريان مشهور به شمار مي رود .قصيده مصنوع به نام بدايع االسحار در ستايش وزير دانش دولت زمان خواجه غياث الدين محمد سروده است .دو مثنوي عاشقانه عالوه بر ديوان ،از او به يادگار مانده است. تاريخ ادبيات ()2 آثار سلمان ساوجي قصايد سلمان حد وسط قدما و متاخران است .عالوه بر ديوان غزليات دو مثنوي عاشقانه از او برجاي مانده است: )1جمشيد و خورشيد به تقليد از خسرو و شيرين نظامي )2فراق نامه در سال 770سروده است. تاريخ ادبيات ()2 ‏عبيد زاكاني از مشهورترين چهره هاي اشعار انتقادي و اجتماعي است .طنز عبيد بهترين نوع طنز ادب فارسي به شمار مي رود .هم عصر حافظ و داراي آثار متعدد است. تاريخ ادبيات ()2 ‏شيوه عبيد زاكاني عبيد را از جنبه هزل و جد مي توان در نظر گرفت. تصوف و قلندر از نظر او كامًال مردود است .در هزل تواناترين شاعري است كه مفاسد اجتماعي را به زبان آورده است .نثر او ساده ،روان و عاري از حشو است. تاريخ ادبيات ()2 آثار عبيد زاكاني )1كليات در حدود 3هزار بيت )2رساله هاي چند گانه :اخالق االشراف ،ريش نامه، صد پند ...همه در انتقاد از اجتماع پر التهاب سده هشتم تاريخ ادبيات ()2 ‏ويژگي هاي سخن حافظ بيان معاني دقيق در موجزترين و در عين حال صحيحترين عبارت استفاده دقيق از بديع و بيان به طوري كه دقيقتر از آنممكن نيست -بيان صميمانه و خروشان كه گويي روح او در سخن تاريخ ادبيات ()2 ادامه ايهام و انواع آن ،ايهام تناسب ،ايهام تضاد...اصلي ترين ويژگي شعر حافظ است .مي توان گفت يادگار تكامل يافته شعر خاقاني است .در هر غزلي از حافظ مي توان چندين ايهام تشخيص داد. تاريخ ادبيات ()2 ادامهتعبيه كلمات محاوره اي در شعر حافظ بسيار چشمگير است گاهي همان كلمات و عبارات امروز نيز با اندكي تغيير در ميان مردم به كار مي رود. تاريخ ادبيات ()2 ‏جهان بيني حافظ حافظ جهان بيني خيام را گسترده تر بيان كرده است:حقيقت اسرار كاينات بر كسي معلوم نيست .متمايل به جبر است اما جبري نيست .بندگان خاص الهي فطرتي ديگر گونه دارند... تاريخ ادبيات ()2 ادامهدر فلسفه اخالق اعتقادش بر اين است كه :وفا كند و مالمت كشد و خوش باشد .براي رسيدن به مقصود بايد كوشابود و براي بزرگي داشتن هم لياقت بايد داشت. تاريخ ادبيات ()2 ‏اخالق حافظ او انساني آزاده است .از اظهار تقدس بيزاري مي جويد .جمال و پاكي را مي ستايد و براي انسان مقامي قدسي قايل است. تاريخ ادبيات ()2 ادامهحافظ يك مبارز و يك معترض با شهامت است ريا و تزوير را به هيچ عنوان بر نمي تابد .هر جا دست دهد با بد اخالق به مبارزه بر مي خيزد. تاريخ ادبيات ()2 ‏مقام حافظ در شعر فارسي حافظ دو شاخه غزل كالسيك فارسي (غزل عاشقانه و غزل عارفانه) را به هم متصل كرده است .و راه آن را براي آيندگان كامًال بسته است .و هيچ شاعري از كمند او فراتر نرفته است. تاريخ ادبيات ()2 ‏شراب حافظ شراب حافظ خواه شراب معرفت باشد ،خواه شراب انگوري ،او در شعر خود به آن نوع مستي نظاره گر است كه از هر دو نوع شراب مي زايد و با اين مستي به دست افشاني و پاي كوبي مي پردازد. تاريخ ادبيات ()2 ادامهبرخي از مفسران ديوان حافظ به سه نوع شراب قايل هستند )1شراب انگوري در برخي از بيتها )2شراب معرفت در بسياري از بيتها )3شراب ادبي در اغلب بيتها تاريخ ادبيات ()2 ‏منابعي براي مطالعه حافظ براي مطالعه در شعر و اعتقاد حافظ منابع متعددي وجود دارد از جمله: )1ذهن و زبان حافظ دكتر بهاء الدين خرمشاهي )2از كوچه رندان دكتر عبدالحسين زرين كوب تاريخ ادبيات ()2 ادامه )3شرح غزليات حافظ دكتر حسين علي هروي )4مكتب حافظ دكتر منوچهر مرتضوي )5حافظ شناسي ،نشريه 15جلدي نياز كرماني و صدها كتاب و نشريه ديگر تاريخ ادبيات ()2 ‏حافظ مخالف حافظ با برخي از كلمات ،مقام ها ،عبارت ها ... مخالف است از جمله :صوفي ،كرامت ،مفتي ،محتسب ،تسبيح، مال وقف ،ارزق لباس و ... تاريخ ادبيات ()2 ‏حافظ موافق ! حافظ برخي از كلمات را با لحن موافق به كار مي برد از جمله :اعتقاد ،توكل ،ايمان ،قرآن ،صاحبدل، صاحبنظر،استغنا ،عارف ،رند ،ميكده و ... تاريخ ادبيات ()2 ‏خواجوي كرماني از برجسته ترين شاعران سده هشتم است كه در تكامل غزل كالسيك فارسي سهمي بزرگ دارد .اوج شاعري خواجو در غزل است .غير از قصيده و غزل ،آثاري ديگر از او در دست است: تاريخ ادبيات ()2 ادامه )1هماي و همايون مثنوي عاشقانه )2گل و نوروز مثنوي عاشقانه )3كمال نامه مثنوي عرفاني )4روضة االنوار داستانهاي عرفاني )5گوهر نامه و سام نامه داستان حماسي تاريخ ادبيات ()2 ‏شيوه خواجوي كرماني يكي از جهات بررسي شعر خواجو ،مطالعه تصاوير شعري اوست .ديوان خواجو يكي از غني ترين و متنوع ترين ديوان هاي فارسي از جهت تصوير شناسي است. تاريخ ادبيات ()2 شاه نعمت الله ولي رهبر طريقت نعمت الهيه و يكي ازبرجسته ترين چهره هاي تصوف قرن هشتم است .ديوان او بيش از 13هزار بيت در قالب غزل ،قصيده ،مثنوي و رباعي است مشتمل بر معاني مهم و مطالب عالي عرفاني. تاريخ ادبيات ()2 ‏جامي عبدالرحمان جامي را خاتم الشعرا ناميده اند ،شاعر و نويسنده سده نهم و واپسين شاعر متصوف است كه نامش را در رديف شاعران بزرگ توان آورد. تاريخ ادبيات ()2 ‏آثار جامي از پركارترين چهره هاي ادب فارسي است داراي تاليفات فراوان به نظم و نثر و البته در تقليد از بزرگان پيشين ادب ايران زمين. تاريخ ادبيات ()2 ‏بابا فغاني شيرازي از معروف ترين شاعران نوپرداز ادب و شعر فارسي در سده نهم و شاعري غزل سراست او را حافظ كوچك ناميده اند شهرت بابا فغاني در رواج سبك نويني است كه بعدها مايه به وجود آمدن سبك هندي شد. تاريخ ادبيات ()2 ‏از نويسندگان برجسته اين دوره حمداله مستوفي ،ميرخواند ،واعظ كاشفي ،دولت شاه سمرقندي ،خواند مير ،افالكي ،حافظ ابرو ،نظام الدين شامي و ...از بزرگان نثر نويس با آثاري مهم از سده هشتم و نهم به شمار مي روند.